༄༅།།པཎ་ཆེན་ཨེར་ཏེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ནང་བསྟན་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཁག་ཐུགས་གྲ་
ལེགས་འགྲིག་བྱུང་སྟེ་བོད་ལྗོངས་ནས་ཞལ་གྱེས་ཏེ་པེ་ཅིང་དུ་ཕྱིར་ལོག་གནང་བ།

     མི་དམངས་དྲ་བའི་འཕྲིན། རྒྱལ་ཡོངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ཀྲུང་གོ་ནང་བསྟན་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་པཎ་ཆེན་ཨེར་ཏེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འདི་ལོ་གཞིས་རྩེར་ཟླ་བ་གསུམ་ཙམ་གྱི་ནང་བསྟན་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཁག་ཐུགས་གྲ་ལེགས་འགྲིག་བྱུང་ནས་ཉེ་ཆར་བོད་ནས་ཞལ་གྱེས་ཏེ་པེ་ཅིང་དུ་ཕྱིར་ལོག་གནང་། པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་གཞིས་རྩེའི་ས་ཕྱོགས་གང་དུ་ཕེབས་ཀྱང་རྒྱ་ཆེའི་སེར་སྐྱ་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཚོའི་ལྷག་བསམ་ཟོལ་མེད་ཀྱི་དད་པ་དང་སྙིང་དབུས་ནས་བརྩི་བཀུར་དང་མི་རིགས་ཁག་དང་ལས་རིགས་ཁག་གི་མི་སྣའི་གདེང་འཇོག་ཡག་པོ་རྒྱ་ཁྱབ་དང་ཚད་མཐོའི་བསྔགས་བརྗོད་ཐོབ་ཡོད། མགོན་པོ་བཀྲ་ཤིས་དང་། བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ། སྒྲུབ་ཁང་ཐུབ་བསྟན་མཁས་གྲུབ། བློ་བཟང་འགྱུར་མེད། ས་ལུང་ཕུན་ལགས་སོགས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ཀྱིས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་གཞིས་རྩེའི་མཛད་སྒོ་ཁག་ལ་ཕེབས་རོགས་དང་འབྲེལ་གནམ་ཐང་དུ་ཕེབས་སྐྱེལ་ཡང་ཞུས།
    ཟླ་7ཚེས་17ཉིན་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁུལ་དུ་ཕེབས་འབྱོར་ཟིན་སྐབས་གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་གྱི་མི་རིགས་ཁག་དང་ལས་རིགས་ཁག་གི་མི་སྣ་དང་སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་ཚོའི་སྤྲོ་སེམས་འཁོལ་བའི་དགའ་བསུ་ཐོབ།ཆུ་ཚོད་13ཡོལ་ཙམ་ལ་བཀྲས་ལྷུན་དགོན་དུ་དུང་དང་རྒྱ་གླིང་གི་སྒྲ་གྲགས་པ་དང་དུ་བསང་ལང་ལོང་དུ་འཕྱུར་བཞིན་དུ་གྲྭ་དམངས་ཀྱིས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་གཟབ་རྒྱས་ཀྱི་ཐོག་ནས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེར་ཕེབས་བསུ་ཞུས། བཀྲས་ལྷུན་དགོན་གྱི་སེར་སྦྲེང་གི་ཕེབས་བསུའི་ཁྲོད་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་འཛུམ་དམུལ་དམུལ་ངང་སྐལ་བཟང་གླིང་ནས“རྒྱལ་སྐྱོང་འགྲོ་ཕན”གྱི་ཕྱག་བྲིས་ཕྱག་བསྟར་མ་ཡོད་པའི་སྒོ་བན་བཀལ་བའི་ཚོགས་ཆེན་འདུ་ཁང་བར་དལ་བུར་ཕེབས་པ་དང་རྟེན་གཙོ་ཤཱཀྱ་མུ་ནེ་དང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་རི་བོ་དགེ་ལུགས་པའི་སྲོལ་གཏོད་པ་རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་སྐུ་བརྙན་མདུན་དུ་སྐུ་ཕྱག་ཕུལ་བ་དང་འབྲེལ་གྲྭ་དམངས་དང་ལྷན་དུ་བསྔོ་སྨོན་ཆུ་ཚོད་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་གནང་རྗེས་བླ་བྲང་དུ་ཕྱིར་ལོག་གནང་། ཕྱི་དྲོ་གཟིམ་ཆུང་ཉི་འོད་འཁྱིལ་དུ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་བཞུགས་ཁྲིར་བཞུགས་ཏེ་བཀྲས་ལྷུན་དགོན་དོ་དམ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་དགེ་འདུན་པའི་ཁོངས་མི་དང་སྐྱེས་ཆེན་ཚོའི་མཇལ་ཁ་དང་ལེན་གནང་།
    ཟླ་7ཚེས་20ཉིན་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་བཀྲས་ལྷུན་དགོན་གྱི་ཐོས་བསམ་གླིང་གྲྭ་ཚང་དུ་ཕེབས་ཏེ་གྲྭ་ཚང་ལ་རབ་གནས་དང་འབྲེལ་སྨོན་ལམ་ཡང་འཚོགས།ཐོས་བསམ་གླིང་གྲྭ་ཚང་འདུ་ཁང་གི་དབུས་སུ་ཡོད་པའི་བཞུགས་ཁྲིའི་ཐོག་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་བཞུགས་ཏེ་གྲྭ་དམངས་དང་ལྷན་དུ་བསྔོ་སྨོན་གནང་། ཆུ་ཚོད་བཞི་ལྷག་ཙམ་རིང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ཞལ་འདོན་གྱི་གསུང་སྒྲ་གསལ་ལ་ཕྱག་རྒྱ་བྱང་ཆུབ་པས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤཱཀྱའི་སློབ་མ་དང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་བླ་སྤྲུལ་ཆེན་པོའི་སྐུ་ཡོན་དང་བློ་སྦྱོང་མངོན།
    ཟླ་7ཚེས་21ཉིན་ཕྱག་ཏུ་བསང་ཕོར་བསྣམས་པའི་བླ་མ་དང་གྲྭ་དམངས་ཀྱི་ཕེབས་རོགས་འོག་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་སྔ་རྟིང་དུ་བཀྲས་ལྷུན་དགོན་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་གདུང་རྟེན་ལྷ་ཁང་དང་། ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པའི་གདུང་རྟེན་ལྷ་ཁང་སྲིད་གསུམ་རྣམ་རྒྱལ། བྱམས་ཁང་སོགས་སུ་གནས་མཇལ་གནང་བ་དང་།གང་དུ་ཕེབས་ཀྱང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་བསྔོ་སྨོན་གནང་བ་དང་འབྲེལ་སྐུ་འདྲ་དང་གདུང་རྟེན་ལ་སྙན་ཤལ་ཕུལ།ཉིན་དེར་བཀྲས་ལྷུན་དགོན་དུ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་གནས་མཇལ་གནང་སྐབས་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་ཡུལ་སྐོར་བ་ཆིག་སྟོང་ཙམ་གྱིས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་མཇལ་ཁ་སྒུག་པ་དང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་ཡུལ་སྐོར་བར་ཕྱག་དབང་གནང་ནས་ཚང་མའི་མཇལ་ཁ་ཞུ་བའི་བསམ་འདུན་བསྐངས།
    གཞིས་རྩེར་བཞུགས་རིང་བཀྲས་ལྷུན་དགོན་དང་ས་སྐྱ་དགོན་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་ཆོ་ག་ལྟར་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་དགུང་སྐེག་ཞི་བ་དང་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་བརྟན་པའི་ཞབས་བརྟན་གྱི་ཚོགས་འཚོགས།ཚོགས་ཚོགས་ཡུལ་བཀྲས་ལྷུན་དགོན་དང་ས་སྐྱ་དགོན་གྱི་གྲྭ་དམངས་ཀྱིས་བཞུགས་ཁྲིའི་ཐོག་ཡོད་པའི་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེར་མཎྜལ་རྟེན་གསུམ་སོགས་ཕུལ། དེ་རྗེས་ཆུ་ཚོད་བཞི་ཙམ་རིང་གྲྭ་དམངས་ཀྱིས་ཞལ་འདོན་བྱས་ནས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་དཀྱིལ་གསལ་དྭངས་དང་མཛད་འཕྲིན་རྒྱས་པོ་ཡོང་བའི་སྨོན་འདུན་ཞུས། ཚོགས་གྲོལ་ཁར་སེར་སྐྱ་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཚོས་ད་དུང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེར་འབུལ་བ་ཕུལ་བ་དང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་སེར་སྐྱ་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ལ་ཕྱག་དབང་གནང་ནས་བསྔོ་སྨོན་གནང་།
    ཟླ་7ཚེས་25ཉིན་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་བཀྲས་ལྷུན་དགོན་གྱི་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཞི་པའི་གདུང་རྟེན་ལྷ་ཁང་དུ་བདེ་གསང་འཇིགས་གསུམ་གྱི་སྐུ་བརྙན་ལ་རབ་གནས་གནང་། ཉིན་དེའི་ཕྱི་དྲོ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ད་དུང་བཀྲས་ལྷུན་དགོན་གྱི་སྔགས་པ་གྲྭ་ཚང་དུ་ཕེབས་ཏེ་རིགས་ལྔ་ཅོད་པཎ་བཞེས་ཏེ་བཞུགས་ཁྲིར་བཞུགས་ནས་སྦྱིན་བསྲེག་གནང་ནས་བགེགས་བར་མི་ཡོང་བ་གནང་། ཆུ་ཚོད་གཉིས་ལྷག་ཙམ་གྱི་སྦྱིན་བསྲེག་ཕུལ་རིང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་དུ་འཛུམ་མདངས་རྒྱས་ཤིང་ཐུགས་སེམས་རྒྱས།
    ཟླ་7ཚེས་26ཉིན་ནས་ཟླ་9ཚེས་24ཉིན་བར་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་སྔ་རྗེས་སུ་གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་བཞད་མཐོང་སྨོན་རྫོང་བཀྲ་ཤིས་དགེ་འཕེལ་དགོན་གྲྭ་ཚང་དགོན། ས་སྐྱ་རྫོང་ས་སྐྱ་དགོན། རིན་སྤུངས་རྫོང་བྱམས་ཆེན་དགོན། རྣམ་གླིང་རྫོང་བདེ་ཆེན་ར་མོ་རྒྱལ་དགོན་དང་དགའ་ལྡན་ཆོས་འཁོར་གླིང་། གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་ངོར་དགོན་བཅས་སུ་གནས་གཟིགས་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ས་གནས་དེ་གའི་སེར་སྐྱ་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཆིག་ཁྲི་ཙམ་ལ་ཕྱག་དབང་གནང་ནས་ཁོང་ཚོའི་བསམ་འདུན་ལེགས་པར་བསྐངས།
    དགོན་སྡེ་ཁག་ཏུ་གནས་གཟིགས་གནང་རིང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཡོན་ཆེ་བ་དང་ཁེངས་སྐྱུང་གཏམ་སྤྱོད་འཚམས་པས་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་གྲྭ་བཙུན་དང་ས་གནས་དེ་གའི་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཚོས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུ་ཆེན་པོའི་མཛད་བཟང་གི་དཔལ་ལ་རོལ།གྲྭ་པ་ཚོས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཇལ་སྐབས་ཕྱག་འཚལ་བ་དང་། དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྱག་དབང་ཐོབ་རྗེས་སེམས་འགུལ་ཚད་མེད་ཐེབས།བཞད་མཐོང་སྨོན་རྫོང་གི་སྣམ་བུ་དཀར་པོའི་བོད་ཆས་གྱོན་པ་དང་མ་ཎི་ལག་སྐོར་འཁྱེར་བའི་ལོ་84ལ་སླེབས་པའི་རྒད་པོ་བློ་བཟང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་བཞུགས་ཁྲིའི་མདུན་དུ་བསྐྱོད་ནས་ཕྱག་དབང་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་རིན་པོ་ཆེར་རང་ཉིད་ཀྱི་མ་ཎི་ལག་སྐོར་ལ་རབ་གནས་ཞུས། རྒད་པོ་བློ་བཟང་ཤེས་རབ་ཀྱིས“དེ་རིང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཇལ་བ་དང་འབྲེལ་ཁོང་གི་རབ་གནས་དང་ཐུགས་སྨོན་ཐོབ་པས་ང་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང”ཞེས་བཤད།
    ཟླ་8ཚེས་29ནས་ཟླ་9ཚེས་13ཉིན་བར་བཀྲས་ལྷུན་དགོན་གྱི་རྒྱ་ཆེའི་གྲྭ་དམངས་ཀྱི་རེ་འདུན་ལྟར་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་དགོན་པ་དེའི་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་གསང་སྔགས་ཀྱི“སྒྲུབ་ཐབས་རྒྱ་མཚོའི”དབང་བསྐུར་ནས་གྲྭ་དམངས་ཀྱི་ཤེས་རབ་འཕེལ་བ་གནང་། ཟླ་9ཚེས་18ཉིན་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་བཀྲས་ལྷུན་དགོན་གྱི་སྐྱིད་སྐྱིད་ན་ཁར་སེར་སྐྱ་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཆིག་ཁྲི་ལྷག་ཙམ་ལ་ཚེ་དབང་གནང་། ཆུ་ཚོད་བཅུ་པ་ཡོལ་ཙམ་ལ་ཚེ་དབང་གནང་འགོ་ཚུགས་པ་དང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ཞལ་འདོན་གསུང་སྒྲ་གསལ་པོའི་ཐོག་ནས་ཚེ་གཟུངས་སྙིང་པོ་འདོན་ནས་སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་ཚོར་ལུས་སེམས་གཞི་དུལ་དང་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ལ་ཕན་པ་འདོགས་དགོས་པའི་བཀའ་སློབ་གནང་། དེ་རྗེས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ཕྱག་རྒྱ་ཕྱག་ལེན་བྱང་ཆུབ་པའི་སྒོ་ནས་ལུང་གནང་བ་དང་གྲྭ་དམངས་ཚོས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཉན། ཆུ་ཚོད་12ཡོལ་ཙམ་ལ་ཆོ་ག་གྲུབ་རྗེས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ཕྱག་ཏུ་ཚེ་བུམ་བསྣམས་ནས་བཞུགས་ཁྲི་ནས་བབས་ཏེ་འཛུམ་དམུལ་དམུལ་ངང་མདུན་གྲལ་གྱི་གྲྭ་དམངས་ཀྱི་དབུ་ལ་ཚེ་བུམ་བཞག་ནས་ཐུགས་སྨོན་གནང་རྗེས་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ལ་ཚེ་ཆུ་དང་ཚེ་རིལ་གནང་རྗེས་བླ་མ་སྐྱེས་ཆེན་གྱིས་པཎ་ཆེན་གྱི་ཕྱག་ནས་ཚེ་བུམ་བླངས་ཏེ་སྒོ་རའི་བྱང་དུ་ཡོད་པའི་འཇོག་སྟེགས་སུ་བཞགསྐབས་དེར་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཚོས་གྲལ་སྟར་རིང་པོ་བསྒྲིགས་ཏེ་འཇོག་སྟེགས་འོག་ནས་བསྐྱོད་དེ་ཚེ་དབང་ཞུས།
    ཟླ་9ཚེས་25ནས་ཚེས་28ཉིན་བར་བཀྲས་ལྷུན་དགོན་གྱི་ལོ་གཅིག་དུས་གཅིག་གི་གཟིགས་མོ་ཆེ་མོ་ཡིན་ཞིང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་སྐྱིད་སྐྱིད་ན་ཁའི་སྒོ་རར་ཕེབས་ཏེ་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་དང་མཉམ་དུ་འཆམ་སོགས་འཁྲབ་སྟོན་ལ་གཟིགས།
    གཞིས་རྩེར་བཞུགས་རིང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཁག་སྤེལ་བ་ཕུད་ད་དུང་སློབ་གྲྭ་དང་། སྨན་ཁང་། སྤྱི་ཚོགས་ཕན་བདེ་ཁང་། གྲོང་གསེབ།ཞིང་པའི་ཁྱིམ་ཚང་དཀྱུས་མ་བཅས་སུ་ཕེབས་ཏེ་བརྟག་ཞིབ་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ཆོས་ཕྱོགས་ལས་རིགས་ཀྱི་མི་སྣ་དང་། སྲིད་གྲོས་ཨུ་ཡོན། བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་སོགས་ལས་རིགས་ཁག་གི་མི་སྣ་དང་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་སྤེལ་རེས་བཞུགས་མོལ་གནང་སྟེ་མི་དམངས་ཀྱི་འདོད་བློ་གསན་པ་དང་གནས་ཚུལ་དངོས་ཤེས་རྟོགས་གནང་སྟེ་སྲིད་གྲོས་ཨུ་ཡོན་གྱི་འགན་ནུས་ལེགས་པར་བསྒྲུབས།
    གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་སྤྱི་ཚོགས་ཕན་བདེ་ཁང་གཉིས་པར་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་དེར་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བཞིན་པའི་མི་ཧྲེང་རྒན་རྒོན་93ལ་གཟིགས་པ་དང་།པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ཐུགས་ཁུར་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་ཟ་ཁང་དང་།སྨན་བཅོས་ཁང་།ཉལ་ཁང་སོགས་སུ་ཕེབས་ཏེ་རྒན་རྒོན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་གཏན་གྱི་འཚོ་བ་དང་སྨན་བཅོས་ཞབས་ཞུའི་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་ཞིབ་ཕྲ་གནང་།རྒན་རྒོན་རྣམས་ཀྱི་ཉལ་ཁང་དུ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་རྒན་རྒོན་དང་གླེང་མོལ་གནང་ནས་རྒན་རྒོན་རྣམས་ནད་མེད་ཚེ་རིང་དང་ཚེ་མཇུག་སྐྱིད་པོ་ཡོང་རྒྱུའི་སྨོན་འདུན་དང་ད་དུང་རྒན་རྒོན་རྣམས་ལ་ཕྱག་དབང་དང་མཇལ་མདུད་ཀྱང་གནང་།
    ཟླ་8ཚེས་6ཉིན་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱ་མཚོ་གཞུང་ཤང་གཏེར་སྣ་གྲོང་ཚོའི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་གཟབ་མཆོར་ལེགས་པར་སྤྲས་ཏེ་དགའ་ཚོར་ཆེན་པོས་ལག་ཏུ་ཁ་བཏགས་འཁྱེར་ཏེ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེར་ཕེབས་སྒུག་ཞུས།ཆུ་ཚོད་16ཙམ་ལ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་འཛུམ་དམུལ་དམུལ་ངང་ཞིང་པ་ཉི་མའི་ཁྱིམ་གྱི་སྒོ་འགྲམ་དུ་ཕེབས་པ་དང་དེར་ཕེབས་སྒུག་ཞུ་བཞིན་པའི་ཉི་མའི་ནང་མིས་གུས་བཀུར་ཆེན་པོས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེར་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་མཚོན་པའི་ཕྱེ་མར་ཕུལ་ཏེ་ནང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྨོན་འདུན་མཚོན་པ་བྱས།ཡངས་ཤིང་དཀར་ཆ་དོད་པའི་བོད་བཟོའི་མགྲོན་ཁང་དུ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་བྱམས་བརྩེའི་ངང་ལོ་53ལ་སླེབས་པའི་ཉི་མ་དང་ཁྱིམ་ཚང་གི་འཚོ་བའི་གནས་ཚུལ་གླེང་།པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས“ཁྱིམ་ལ་མི་ག་ཚོད་ཡོད་དམ” “ཐོག་བརྩེགས་ཉིས་ལྡན་གྱི་ཁང་པ་དེ་ཡག་པོ་འདུག་ལ་མཛེས་པོ་འདུག”“ན་ནིང་ཡོང་འབབ་གང་འདྲ་བྱུང་ངམ”ཞེས་གནས་ཚུལ་ཞིབ་ཕྲ་བཀའ་འདྲི་གནང་།ཁོང་གིས་ཉི་མའི་ནང་མིར“རང་ཉིད་ཕྱུག་པོ་ཆགས་པ་དང་དུས་མཚུངས་ཡུལ་མི་རྣམས་ལ་ཐོན་འཕར་འབབ་འཕར་ཡོང་རྒྱུར་རོགས་རམ་བྱས་ཏེ་འཚོ་བ་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་དང་ཐུན་མོང་ཐོག་འབྱོར་ཕྱུག་ཕྱོགས་སུ་སྐྱོད་དགོས”ཞེས་གསུངས།ཞལ་བྲལ་སྐབས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ད་དུང་ཉི་མའི་ནང་མི་དང་དྲན་རྟེན་སྐུ་པར་ཡང་བསྐྱོན།ཉིན་དེར་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ད་དུང་རྒྱ་མཚོ་གཞུང་ཤང་གཏེར་སྣ་གྲོང་ཚོའི་གྲོང་མི་བཀྲ་ཤིས་དང་དགྲ་འདུལ་གྲོང་ཚོའི་གྲོང་མི་རིག་འཛིན་དབང་ལགས་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་ཕེབས་ཏེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་དང་འཚོ་བའི་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་གནང་བ་དང་འབྲེལ་ས་གནས་དེ་གའི་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཆིག་སྟོང་ཙམ་ལ་ཕྱག་དབང་ཡང་གནང་།
    རྣམ་གླིང་རྫོང་ཕྱོགས་བསྡུས་མཐོ་རིམ་སློབ་འབྲིང་དེ་2010ལོར་བཙུགས་པ་ནས་བཟུང་སློབ་ཁྲིད་སྤུས་ཚད་ལོ་རེ་བཞིན་མཐོ་རུ་སོང་ནས་ད་ལྟ་གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་གྱི་གསར་དུ་བསྐྲུན་པའི་མཐོ་རིམ་སློབ་འབྲིང་བཞི་པོའི་ཁྲོད་ནས་མདུན་གྲལ་དུ་སླེབས་ཀྱི་ཡོད།ཟླ་8ཚེས་24ཉིན་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་གླིང་རྫོང་ཕྱོགས་བསྡུས་མཐོ་རིམ་སློབ་འབྲིང་དུ་ཕེབས་ནས་བོད་སྐད་ཡིག་སློབ་དཔྱོད་ཁང་དང་།ཕྱོགས་བསྡུས་སློབ་ཁྲིད་ཐོག་ཁང་གི་དཔེ་དེབ་ལྟ་ཀློག་ཁང་།གློག་སྤྱད་སློབ་ཁྲིད་ཁང་།རོལ་དབྱངས་སློབ་ཁང་།མཛེས་རྩལ་སློབ་ཁང་བཅས་སུ་གཟིགས་སྐོར་གནང་།ཁོང་སློབ་ཚན་འཚོགས་བཞིན་ཡོད་པའི་སློབ་མའི་ཁྲོད་དུ་ཕེབས་ནས་སློབ་མ་ཚོར་ད་ལྟའི་དུས་སྐབས་བཟང་པོ་གཅེས་འཛིན་བྱས་ནས་སློབ་སྦྱོང་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བྱས་ཏེ་ཕ་ཡུལ་འཕེལ་རྒྱས་དང་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་ལྕི་པོ་འཁུར་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས་ཞེས་སྐུལ་ལྕག་གནང་།པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ད་དུང་སློབ་གྲྭའི་དགེ་སློབ་ཀྱི་རེ་འདུན་ལྟར་རང་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཡང་བྲིས།
    ཟླ་9ཚེས་19ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་སྨན་རྩིས་ཁང་དང་གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་མི་དམངས་སྨན་ཁང་དུ་རྟོག་ཞིབ་གནང་བར་ཕེབས།ས་ཁུལ་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་བྱ་གཞག་འཕེལ་རྒྱས་དང་སྨན་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་ཞིབ་ཕྲ་གནང་བ་དང་སྦྲགས་སྨན་ཁང་དེ་གའི་སྨན་ལུམས་དང་།དངོས་ལུགས་གསོ་བཅོས།བོད་སྨན་གྱི་ཁྱད་ལྡན་སྨན་བཅོས་ཁང་སོགས་སུ་རྟོག་ཞིབ་གནང་།གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་མི་དམངས་སྨན་ཁང་དུ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་སྔ་རྗེས་སུ་སྒོ་བསྟེན་སྨན་ཁང་དང་།སྨན་རྩལ་ཐོག་ཁང་།ནད་སྡོད་པུའུ་སོགས་སུ་རྟོག་ཞིབ་གནང་བ་དང་སྦྲགས་སྨན་ཁང་གི་འགན་འཁུར་བའི་འབྲེལ་ཡོད་ངོ་སྤྲོད་ཞིབ་ཕྲ་གསན།པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ད་དུང་ཐུགས་བརྩེ་ཟབ་མོས་ནད་ལྕི་ལྟ་སྐྱོང་ཁང་དུ་སྨན་བཅོས་དང་ལེན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་ནད་པ་ཉི་མ་དང་ཞུའེ་ཆིན་གྱི་ཉལ་ཁྲིའི་མདུན་དུ་ཕེབས་ནས་ཁོང་གཉིས་ལ“ཁྱེད་གཉིས་སེམས་ལྷོད་པོའི་ངང་ནས་སྨན་བཅོས་བྱེད་པ་དང་ངས་ཁྱེད་གཉིས་མགྱོགས་མྱུར་དྲག་སྐྱེད་ཡོང་བའི་སྨོན་ལམ་འདེབས་རྒྱུ་ཡིན”ཞེས་གསུངས།ཉིན་དེར་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ད་དུང་གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་མི་དམངས་སྨན་ཁང་གི་སྨན་ཁུལ་གསར་པར་རྟོག་ཞིབ་གནང་།
    གཞིས་རྩེར་བཞུགས་རིང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ས་ཁུལ་ཆོས་ཕྱོགས་ལས་རིགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་བཞུགས་མོལ་གནང་ནས་ཁོང་གིས་ཆོས་ཕྱོགས་ལས་རིགས་མི་སྣས་རང་ལྗོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཞི་མཐུན་ཁྲོད་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ནུས་པ་འདོན་དགོས།སྲིད་གྲོས་ཨུ་ཡོན་ཚོ་དང་བཞུགས་མོལ་གནང་རིང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་སྲིད་གྲོས་ཨུ་ཡོན་ཚོས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཤུགས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་དོན་དངོས་ལ་ཟབ་འཇུག་དང་།མང་ཚོགས་ཁྲོད་ཟབ་འཇུགབརྟག་དཔྱད་ཞིབ་འཇུག་གཏིང་ཟབ་བཅས་བྱས་ནས་བློ་གྲོས་ལྡན་པའི་ཐབས་དང་དངོས་སྒྲུབ་ཀྱི་ཇུས་ཧུར་ཐག་འདོན་དགོས་ཞེས་གསུངས།གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་དུ་ཁ་གཏད་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཧྲང་ཧའེ་གྲོང་ཁྱེར་དང་།ཧྲན་ཏུང་ཞིང་ཆེན།ཧེ་ལུང་ཅང་ཞིང་ཆེན།ཅི་ལིན་ཞིང་ཆེན།པའོ་ཧྲན་ལྕགས་དང་ངར་ལྕགས་ཚོགས་པ།ཀྲུང་གོ་རྫས་འགྱུར་ཚོགས་པ་བཅས་ཀྱི་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པ་དང་བཞུགས་མོལ་གནང་རིང་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་ཞིང་ཆེན(གྲོང་ཁྱེར)བཞི་དང་ཁེ་ལས་གཉིས་ཀྱི་ཕན་ནུས་ལྡན་པའི་བོད་སྐྱོར་ལས་དོན་ལ་ཚད་མཐོའི་གདེང་འཇོག་གནང་བ་དང་སྦྲགས་སེམས་གཏིང་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་རེད།ཁོང་གིས་བོད་ནི་མེས་རྒྱལ་གྱི་ཁ་འབྲལ་ཐབས་མེད་པའི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་བོད་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་ཀྱི་རོགས་སྐྱོར་དང་།ཁ་འབྲལ་ཐབས་མེད།ཁ་གཏད་བོད་སྐྱོར་ནི་ཀྲུང་དབྱང་གིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་མཁས་མཛངས་ལྡན་པའི་ཐབས་ཇུས་ཤིག་ཡིན་པས་ང་ཡང་བོད་སྐྱོར་ལས་དོན་གྱི་ཕན་པ་ཐོབ་མཁན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པས་དྲིན་ཤེས་དྲིན་ཚོར་ཐུབ་པ་བྱས་ནས་ང་ཚོས་ཐུན་མོང་ཐོག་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཕ་ཡུལ་འཛུགས་སྐྲུན་ཆེད་རང་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་ལེགས་སྐྱེས་སུ་འབུལ་དགོས་ཞེས་གསུངས།