༄༅།།སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་ཞུ།8

     འཐུས་མི་རྣམ་པ།
     དུས་བབ་དང་ལས་འགན་གསར་པས། སྲིད་གཞུང་གི་ལས་ཀར་བླང་བྱ་གསར་པ་སྔར་ལས་མཐོན་པོ་བཏོན་ཡོད། སྲིད་གཞུང་རིམ་པ་ཁག་གིས་“འདུ་ཤེས་བཞི་”བརྟན་པོར་འཆང་བ་དང་། “གདེང་ཚོད་བཞི་”འགྱུར་མེད་ཡོང་བར་བྱས་ཏེ། “སྲུང་སྐྱོང་གཉིས་”མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡག་པོར་བྱས་ནས། བསམ་བློ་དང་ཆབ་སྲིད། བྱ་སྤྱོད་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྲོག་ཤིང་གནང་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་རང་རྟོགས་ངང་ནས་ཚད་མཐོའི་གཅིག་གྱུར་བྱེད་པ་དང་། ཏང་ནན་པོར་སྐྱོང་བའི་བླང་བྱ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་ནན་པོར་བྱས་ཏེ། རང་ཉིད་གསར་བརྗེ་ཕོད་པ་དང་། ལས་ཁུངས་ཁུ་བསྡུ་དང་དབང་ཆ་གཤམ་སྤྲོད་ཟབ་སྤེལ། འགན་ནུས་སྒྱུར་བ་དང་། ཕན་ནུས་ཆེ་རུ་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ། སྲིད་གཞུང་ལ་ཀུན་གྱིས་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཚད་དང་སྲིད་གཞུང་གི་ལག་བསྟར་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས། མི་དམངས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་འཚོ་བའི་རེ་སྒུག་གསར་པ་སྔར་ལས་ལྷག་པར་བསྐང་རྒྱུ།
     ཁྲིམས་ལྟར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འགན་འཁྲི་བསྒྲུབ་པ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་རྒྱུ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཁྲིམས་ལྟར་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་བའི་གཞི་རྩའི་ཇུས་གཞི་དོན་འཁྱོལ་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ་དང་། རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་བརྩི་སྲུང་ནན་པོར་བྱས་ཏེ།  སྲིད་གཞུང་གི་བྱེད་སྒོ་ཡོངས་རྫོགས་ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་ཐབས་ལམ་ཁོངས་སུ་འཇུག་རྒྱུ། སྲིད་གཞུང་རིམ་པ་ཁག་གིས་རིམ་པ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་དང་དེའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ལྷན་གྱི་ལྟ་སྐུལ་ཁྲིམས་ལྟར་དང་ལེན་དང་། མི་དམངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་ལྟ་སྐུལ་རང་འགུལ་ངང་དང་ལེན། སྤྱི་ཚོགས་དང་གླེང་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྟ་སྐུལ་རང་འགུལ་ངང་ནས་དང་ལེན་བཅས་བྱས་ཏེ། དབང་ཆ་ཚང་མས་མཐོང་གསལ་དུ་སྤྱོད་འཇུག་རྒྱུ། སྲིད་གཞུང་གིས་སྒྲུབ་པ་མཐའ་དག་མི་དམངས་ཀྱི་རེ་སྒུག་ཡིན་དགོས། ཚན་རིག་དང་། དམངས་གཙོ།      ཁྲིམས་ལྟར་བཅས་ཀྱི་ཐབས་ཇུས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་། སྲིད་གྲོས་ཨུ་ཡོན་གྱི་དགོངས་འཆར་ཉན་འཇོག་དང་། དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་དང་། བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས། ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣ། མི་དམངས་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཁག་བཅས་ཀྱི་དགོངས་འཆར་ཉན་འཇོག སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དམངས་ཚོགས་དང་ཁེ་ལས་ཀྱི་དགོངས་འཆར་ཉན་འཇོག་བཅས་ནན་ཏན་བྱས་ནས་སྲིད་ཇུས་ཁག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཞི་རྩའི་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་ལ་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་གྱི་དོན་དངོས་དང་ཡང་འཚམ་པར་བྱས་ཏེ། མང་ཚོགས་དང་འབྲེལ་འདྲིས་དེ་བས་ཆེ་ཞིང་མི་དམངས་ཀྱི་འདོད་བློ་དང་སྔར་བས་མཐུན་པར་བྱེད་རྒྱུ། སྲིད་དོན་ཡོངས་བསྒྲགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ། བཟོ་ཚོགས་དང་། གུང་གཞོན་ཚོགས་པ། བུད་མེད་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་སོགས་པའི་ཚོགས་པའི་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་སྔར་ལས་ལྷག་པར་བྱེད་རོགས་བྱེད་རྒྱུ། སྲིད་འཛིན་ཁྲིམས་བསྟར་གྱི་འགན་འཁྲིའི་ལམ་ལུགས་དང་འགན་འདེད་ལམ་ལུགས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ནས་ཁྲིམས་འགལ་སྒྲིག་འགལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་མཐའ་དག་ཞིབ་བཤེར་ཐག་གཅོད་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་། ཁྲིམས་བསྟར་དྲང་གཞག་དང་ཡ་རབས་ཚུལ་ལྡན་མིན་པའི་སྣང་ཚུལ་མཐའ་དག་བཅོས་སྐྱོང་མཐའ་གཅིག་བྱས་ནས།སྲིད་འཛིན་ཐད་ལས་དོན་མི་སྒྲུབ་པའི་མི་སྣ་མཐའ་དག་ལ་འགན་འཁྲི་བདའ་འདེད་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་རྒྱུ།
     ཏང་སྲོལ་དང་སྲིད་དོན་གཙང་སྐྱོང་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་རྒྱུ། “ཐོག་མའི་བསམ་འདུན་མ་བརྗེད་ཅིང་། འགན་འཁྲི་ཡིད་ལ་བརྟན་པོར་འཆང་”བའི་བརྗོད་གཞིའི་སྐོར་གྱི་སློབ་གསོ་ཏན་ཏིག་སྤེལ་རྒྱུ། ཀྲུང་དབྱང་གི་གཏན་འབེབས་དོན་ཚན་བརྒྱད་དང་དེའི་ལག་བསྟར་ཞིབ་སྲོལ་གྱི་དགོངས་པ་ལག་བསྟར་དང་དོན་འཁྱོལ་ནན་ཏན་བྱས་ཏེ། “སྤྱོད་ཚུལ་བཞི་”དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཡོ་བསྲང་དང་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ། སྤྱོད་གཙང་གི་སྲིད་གཞུང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་རུལ་སུངས་མི་ཕོད་པ་དང་། རུལ་སུངས་མི་རུང་བ། རུལ་སུངས་མི་འདོད་པ་བཅས་གཞི་གཅིག་ཏུ་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་རྒྱུ། རྩིས་བཤེར་ལ་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། སྲིད་གཞུང་གི་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་གྱིས་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལྟ་སྐུལ་དང་། ལྟ་ཞིབ་ཀྱི་ལྟ་སྐུལ། མི་དམངས་ཀྱི་ལྟ་སྐུལ་བཅས་རང་འགུལ་ངང་ནས་དང་ལེན་བྱེད་རྒྱུ། སྲིད་འབྲས་བཟང་ངན་མཐའ་མ་མཇུག་འབྲས་ལ་བལྟ་རྒྱུ། སྲིད་གཞུང་རིམ་པ་ཁག་གིས་ཕྱི་ཚུལ་རིང་ལུགས་དང་། དཔོན་ཉམས་རིང་ལུགས་མཐའ་དག་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་བཅོས་སྐྱོང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ། ལས་བྱེད་པ་ཚོགས་འདུ་དང་ཡིག་ཆ། དཔྱད་འཇོག་ཞིབ་བཤེར་དུ་གདན་ཞུ་དང་། དཔྱད་གཞིའི་སྙན་ཐོ་འབུལ་བ་བཅས་ཀྱི་ཁྲོད་ལས་ཐར་དུ་བཅུག་ནས། སེམས་ནུས་ཡོད་རྒུ་དཀའ་ངལ་དངོས་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཕྱིར་འདོན་རྒྱུ། ལྟ་ཞིབ་ཞིབ་བཤེར་དཔྱད་ཞིབ་བཅས་ཀྱི་ལས་སྒོ་ཉུང་འཕྲི་དང་ཚད་ལྡན་བཟོས་ཏེ། “འཕྲིན་སྦྲེལ་དྲ་བ་+ལྟ་ཞིབ་”ལག་བསྟར་བྱེད་རྒྱུ། ཡིག་ཆ་འདོན་པ་དང་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་གྲངས་ཉུང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ད་ལོ་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་དང་དེའི་སྡེ་ཚན་གྱིས་སྣེ་ཁྲིད་ནས་ཚོགས་འདུ་ཧྲག་བསྡུས་བྱེད་པ་དང་། ཡིག་ཆ་སུམ་ཆ་གཅིག་ཡན་རྦད་དེ་ཉུང་དུ་གཏོང་རྒྱུ།
     འགན་འཁྲི་འཁུར་ཤུགས་ཆེ་རུ་ཏན་ཏིག་གཏོང་རྒྱུ། ཀྲུང་གོའི་སྒྱུར་བཅོས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ཆེན་པོ་ནི་རྒྱ་ཆེའི་ལས་བྱེད་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཧུར་ཐག་འབད་ཐག་དང་། དཀའ་སྤྱད་འབད་བརྩོན་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་རེད། “ལོ་བརྒྱ་གཉིས་”ཀྱི་འབད་འཐབ་དམིགས་འབེན་མངོན་འགྱུར་དང་། ཀྲུང་གོའི་མི་དམངས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་དང་ཕུགས་འདུན་འགྲུབ་པར་བྱེད་ན། སྔར་བཞིན་ཡུན་རིང་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་བྱེད་རྒྱུར་བརྟེན་དགོས། སྲིད་དོན་སྐྱོང་བ་གཞུང་གི་དོན། སྟོང་གཏམ་ལས་ཀྱང་ལས་ན་བཟང་། སྲིད་གཞུང་རིམ་པ་ཁག་དང་དེའི་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་གྱིས་བདེན་འཚོལ་དངོས་སྒྲུབ་དང་ངང་ཐུང་འཚབ་འཚུབ་སྤང་ཐབས་བྱས་ནས་སྒྱུར་བཅོས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་རྟེན་གཞིར་བྱས་ནས་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བ་དང་། དོན་གཉེར་ལས་འབྱེད་ཀྱི་བྱས་རྗེས་དངོས་ཀྱིས་དྲི་ལན་འདེབས་རྒྱུ། སྐུལ་འདེད་གཅུན་སྡོམ་གྱི་ལམ་སྲོལ་དང་། རང་འགན་གཙང་མར་བསྒྲུབས་ན་འགན་འདེད་མི་གཏོང་བའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ། ལས་བྱེད་པར་ལས་ཀ་བྱེད་འདོད་པ་དང་། ལས་ཀ་བྱེད་ཕོད་པ། ལས་ཀ་སྒྲུབ་ཐུབ་པ་བཅས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་རྒྱུ། ཀྲུང་དབྱང་དང་ས་གནས་ཀྱི་ཧུར་བརྩོན་བྱེད་སེམས་གཉིས་འདོན་སྤེལ་སྔར་ལས་ལྷག་པར་བྱེད་པ་དང་། གཞི་རིམ་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་གསར་གཏོད་སྙིང་སྟོབས་ལ་བརྩི་འཇོག་བྱས་ནས་ས་གནས་ཀྱིས་བློ་ཁོག་ཆེན་པོས་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་པར་སྐུལ་ཤུགས་འདོན་སྤྲོད་བྱེད་རྒྱུ་དང་བར་སྟོང་འདང་ངེས་འཇོག་རྒྱུ། རྒྱ་ཆེའི་ལས་བྱེད་པར་ལས་དོན་སྒྲུབ་སེམས་དང་ཧུར་བརྩོན་བྱེད་སེམས་ཤུགས་ཆེན་ལྡན་པར་བྱས་ནས་དོན་ལས་མི་གཟུར་བ་དང་། འགན་ལས་མི་གཡོལ་བར་དཀའ་སྤྱད་འབད་བརྩོན་དང་དོན་དངོས་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ནས་གསར་གཏོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ལས་དོན་བསྒྲུབས་ཏེ། མི་དམངས་ལ་ངོ་གནོང་མི་དགོས་པའི་གྲུབ་འབྲས་ལེན་པ་དང་། ཀྲུང་གོ་གོང་དུ་འཕེལ་བར་འོད་སྟོང་འབར་བའི་བྱས་རྗེས་གསར་པ་འཇོག་པར་འབད་བརྩོན་ཆེན་པོ་བྱེད་རྒྱུ།
     འཐུས་མི་རྣམ་པ།
     ང་ཚོས་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་མཐའ་འཁྱོངས་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་བ་དང་། ཏང་གི་མི་རིགས་སྲིད་ཇུས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བ། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་ཡར་ཐོན་གྱི་སློབ་གསོ་ཟབ་སྤེལ་བཅས་བྱས་ཏེ་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཐུན་མོང་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཆགས་པར་བྱེད་པ་དང་། མི་རིགས་ཁག་མཛའ་མཐུན་མཉམ་གནས་དང་། ཕྱར་བ་གྲུ་འདེགས། མཐུན་སྦྱོར་ངང་འཕེལ་རྒྱས་བཅས་གཏོང་རྒྱུ། མི་རིགས་ས་ཁུལ་དང་མི་གྲངས་ཅུང་ཉུང་བའི་མི་རིགས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། མཐའ་དར་དམངས་ཕྱུག་གི་བྱ་སྤྱོད་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ་གཟོང་ཁ་གཅིག་སྒྲིལ་གྱིས་མི་རིགས་56ཐུན་མོང་དུ་མཐུན་སྒྲིལ་འབད་འཐབ་དང་། ཐུན་མོང་དུ་དར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ཡོང་བའི་ཡིད་འོང་གི་ཁྱིམ་གཞིས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་རྒྱུ།
     ང་ཚོས་ཏང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་གྱི་གཞི་རྩའི་བྱེད་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་དང་། རང་རྒྱལ་གྱི་ཆོས་ལུགས་ཀྲུང་གོ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཁ་ཕྱོགས་མཐའ་འཁྱོངས། ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བཅས་བྱས་ཏེ། དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རིང་ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་མི་སྣ་དང་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཀྱི་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་རྒྱུ།
     ང་ཚོས་ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ལས་དོན་གྱི་སྲིད་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་ནན་ཏན་དང་། ཕྱིར་སྡོད་སྤུན་ཟླ་དང་ཕྱིར་ལོག་རང་མི་དང་ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ཁྱིམ་མིའི་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་འགན་སྲུང་ལེགས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཞབས་འདེགས་ཞུ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་ལེགས་བཅོས་བྱས་ནས་ཁོང་ཚོའི་དམིགས་བསལ་དགེ་མཚན་དང་ནུས་པ་གལ་ཆེན་འདོན་སྤེལ། རྒྱལ་ཕྱི་རྒྱལ་ནང་གི་ཀྲུང་ཧྭའི་བུ་ཕྲུག་ཚོའི་བསམ་པ་མཐུན་པའི་རེ་སྨོན་ཆེན་པོ་དང་། རྔམ་བརྗིད་ཆེ་བའི་སྟོབས་ཤུགས་ལྷན་དུ་འདུ་བའི་བཀོད་པ་འདིང་བ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།
     འཐུས་མི་རྣམ་པ།
     འདས་ཟིན་པའི་ལོ་གཅིག་གི་ནང་། རྒྱལ་སྲུང་དང་དམག་དཔུང་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་སྤེལ་ཏན་ཏིག་བཏང་བ་དང་། དམག་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་བྱ་གཞག་ལས་རྣམ་པ་གསར་པ་དང་བྱེད་ལུགས་གསར་པ་མངོན་ཡོད། ལོ་གསར་པའི་ནང་། ཏང་གིས་དུས་རབས་གསར་པར་དམག་སྟོབས་ལྡན་པར་བྱེད་པའི་དམིགས་འབེན་མུ་མཐུད་སྣེ་ཁྲིད་དུ་འཛིན་པ་དང་། ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དམག་སྟོབས་ལྡན་པར་བྱེད་པའི་དགོངས་པ་དེ་རྒྱལ་སྲུང་དང་དམག་དཔུང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་སློབ་སྟོན་གོ་གནས་སུ་བརྟན་པོར་འཇོག་པ་དང་། ཆབ་སྲིད་ལ་བརྟེན་ནས་དམག་དཔུང་འཛུགས་སྐྱོང་དང་། སྒྱུར་བཅོས་ལ་བརྟེན་ནས་དམག་དཔུང་སྟོབས་ལྡན། ཚན་རྩལ་ལ་བརྟེན་ནས་དམག་དཔུང་དར་རྒྱས། ཁྲིམས་ལྟར་དམག་དཔུང་བཅོས་སྐྱོང་བཅས་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་རྒྱུ། ཏང་གིས་དམག་དཔུང་ལ་འགོ་ཁྲིད་གཙང་བཙན་བྱེད་པའི་གཞི་རྩའི་རྩ་དོན་དང་ལམ་ལུགས་མཐའ་འཁྱོངས་དང་། དམག་ཨུའི་ཀྲུའུ་ཞིའི་འགན་འཁུར་ལམ་ལུགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱེད་རྒྱུ། དུས་རབས་གསར་པའི་དམག་དོན་འཐབ་ཇུས་དང་བྱེད་ཕྱོགས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། དངོས་སུ་འཐབ་པའི་དམག་དོན་སྦྱོང་བརྡར་གྱི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་བཏང་ནས།  རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་དང་། བདེ་འཇགས། འཕེལ་རྒྱས་བཅས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་སྲུང་སྐྱོང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་རྒྱུ། རྒྱལ་སྲུང་དང་དམག་དཔུང་སྒྱུར་བཅོས་མུ་མཐུད་གཏིང་ཟབ་བྱེད་རྒྱུ། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དམག་དོན་སྲིད་ཇུས་ལམ་ལུགས་ཀྱི་མ་ལག་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་རྒྱུ། རྒྱལ་སྲུང་སློབ་གསོ་དང་། རྒྱལ་སྲུང་སྐུལ་སློང་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་གཏོང་རྒྱུ། དམངས་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲུང་འདུ་ཤེས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་དམག་དམངས་མཉམ་འདྲེས་ངང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་འཐབ་ཇུས་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་དང་། རྒྱལ་སྲུང་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ཀྱི་གོམ་སྟབས་མགྱོགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ། སྲིད་གཞུང་རིམ་པ་ཁག་གིས་རྒྱལ་སྲུང་དང་དམག་དཔུང་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་དོ་ཁུར་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེན་བྱས་ཏེ་“གཉིས་བཀུར་”བྱེད་སྒོ་གཏིང་ཟབ་སྤེལ་ཏེ་དམག་སྲིད་དང་དམག་དམངས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་རྩ་བ་ཚུགས་ཤིང་ཡལ་འདབ་རྒྱས་ཏེ། ནམ་ཡང་ཉམས་མེད་མཚར་སྡུག་ལྡན་པར་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན།
     འཐུས་མི་རྣམ་པ།
     ང་ཚོས་“རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ལ་ལམ་ལུགས་གཉིས་”དང་། “ཞང་ཀང་བས་ཞང་ཀང་སྐྱོང་བ།” “ཨའོ་མོན་པས་ཨའོ་མོན་སྐྱོང་བ།” ཚད་མཐོའི་རང་སྐྱོང་བྱེད་ཕྱོགས་བཅས་མུ་མཐུད་དེ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་དོན་ཐོག་ཏུ་གནད་འཁེལ་འཁྱོལ་བར་བྱས་ཐོག  རྩ་ཁྲིམས་དང་གཞི་རྩའི་བཅའ་ཁྲིམས་གཞིར་བཟུང་ལས་དོན་དམ་ནན་བསྒྲུབ་རྒྱུ། ཞང་ཀང་དང་ཨའོ་མོན་དམིགས་བསལ་སྲིད་འཛིན་ཁུལ་གྱི་སྲིད་གཞུང་དང་སྲིད་འཛིན་འགོ་འདོམས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལྟར་སྲིད་སྐྱོང་བར་རོགས་སྐྱོར་གང་ཐུབ་བྱེད་རྒྱུ་དང་། ཀང་ཨའོ་ཡིས་“རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་”མཉམ་སྐྲུན་དང་། ཡུའེ་ཀང་ཨའོ་གསུམ་གྱི་ཁུག་ཆེན་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་གོ་སྐབས་གལ་ཆེན་དམ་འཛིན་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ་དང་། རང་ངོས་ཀྱི་དགེ་མཚན་འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་བྱས་ཏེ། ནང་ས་དང་གཉིས་ཕན་མཉམ་ལས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་རྒྱུ། ཞང་ཀང་དང་ཨའོ་མོན་གཉིས་མེས་རྒྱལ་ནང་ས་དང་མཉམ་དུ་འཕེལ་རྒྱས་དང་། མཉམ་དུ་ཡར་ཐོན། ཡུན་རིང་དར་རྒྱས་བརྟན་བརླིང་བཅས་ཡོང་ངེས་ཡིན་པར་ང་ཚོས་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད།
     ང་ཚོས་ཐའེ་ཝན་ལ་སྲིད་དོན་གལ་ཆེན་གྱི་བྱེད་ཕྱོགས་མཐའ་འཁྱོངས་འཛིན་པ་དང་། 《སྤུན་ཟླ་ཐའེ་ཝན་པ་རྣམས་ལ་སྤྲིངས་པའི་ཡི་གེ་》འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་ནས་ལོ་ངོ་40འཁོར་བའི་རྗེས་དྲན་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་གསུང་བཤད་ཀྱི་དགོངས་པ་འགངས་ཆེན་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པ་དང་། ཀྲུང་གོ་གཅིག་གི་རྩ་དོན་དང་“དགུ་གཉིས་ངོས་འཛིན་གཅིག་མཐུན་”མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ངོགས་གཉིས་པོའི་འབྲེལ་བ་ཞི་བའི་སྒོ་ནས་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་བྱེད་རྒྱུ་དང་། མེས་རྒྱལ་ཞི་བའི་སྒོ་ནས་གཅིག་གྱུར་བྱེད་རིམ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ། “ཐའེ་ཝན་རང་བཙན་”གྱི་ཁ་ཕྲལ་ལྐོག་ཇུས་དང་སྤྱོད་ཡན་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་བཀག་འགོག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་ཅིང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་དང་མངའ་ཁོངས་ཆ་ཚང་སྲུང་སྐྱོང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་རྒྱུ། ངོགས་གཉིས་མཉམ་འདྲེས་ངང་འཕེལ་རྒྱས་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ་དང་། ངོགས་གཉིས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་རིག་གནས་བརྗེ་རེས་དང་མཉམ་ལས་བསྟུད་མར་རྒྱ་སྐྱེད་རྒྱུ། ངོགས་གཉིས་ཀྱི་སྤུན་ཟླ་རྩ་བ་གཅིག་འབྲེལ་དང་། ལས་དབང་གཅིག་འབྲེལ་ཡིན་པས། ལག་གདང་སྦྲེལ་ནས་ཀྲུང་གོ་བ་ཡོངས་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་བདེ་སྐྱིད་མཉམ་སྐྲུན་མཉམ་སྤྱོད་བྱེད་དགོས།
     འཐུས་མི་རྣམ་པ།
     ད་ལྟའི་འཛམ་གླིང་ལ་ལོ་བརྒྱར་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་འཕོ་འགྱུར་ཆེན་པོ་འཕྲད་ཡོད། ང་ཚོས་བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ངང་ནས་ཞི་བདེའི་འཕེལ་རྒྱས་ལམ་བུར་སྐྱོད་པ་དང་། གཉིས་ཕན་མཉམ་རྒྱལ་གྱི་སྒོ་འབྱེད་འཐབ་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱས་ནས། ཕྱོགས་མང་རིང་ལུགས་དང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སྲོག་ཤིང་ཏུ་གྱུར་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་མ་ལག་བློ་རྩ་བརྟན་པོའི་ངང་ནས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ། གོ་ལ་ཧྲིལ་པོ་བཅོས་སྐྱོང་གི་མ་ལག་སྒྱུར་བཅོས་འཐུས་ཚང་བྱེད་པའི་ནང་དུ་ཧུར་ཐག་ཞུགས་ཏེ། སྒོ་འབྱེད་ཅན་གྱི་འཛམ་གླིང་དཔལ་འབྱོར་བློ་རྩ་བརྟན་པོས་སྲུང་སྐྱོང་བྱས་ནས། མིའི་རིགས་ཀྱི་ལས་དབང་གཅིག་པའི་ཚོགས་སྡེ་འཛུགས་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ། རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་རིགས་གཙོ་བོ་དང་འབྲེལ་ལམ་བཙུགས་ནས་གླེང་མོལ་དང་མཐུན་སྦྱོར་མཉམ་ལས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་།  མཐའ་སྐོར་རྒྱལ་ཁབ་དང་འབྲེལ་བ་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་རྒྱུ་དང་། དར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་གཉིས་ཕན་མཉམ་ལས་བྱེད་རྒྱ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ། གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་ངང་ཚུལ་གྱི་འགྲན་སློང་ལ་ཁ་གཏད་འཚམ་པོ་ཧུར་ཐག་འཇལ་བ་དང་ས་ཁུལ་གྱི་གླེང་ཆ་ཆེ་བའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་པར་ཀྲུང་གོའི་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ཇུས་གཞི་སྔར་ལས་མང་པོ་མཁོ་འདོན་བྱེད་རྒྱུ། ཀྲུང་གོས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་ལག་གདང་སྦྲེལ་ནས་མཉམ་ལས་དང་། ཕྱར་བ་གྲུ་འདེགས་བྱས་ནས་འཛམ་གླིང་ཡུན་རིང་ཞི་བདེ་དང་ཐུན་མོང་ཐོག་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བར་བྱས་རྗེས་གསར་པ་འཇོག་འདོད་ཡོད། 
     འཐུས་མི་རྣམ་པ།
     འབད་བརྩོན་བྱས་ཏེ་ལོ་རྒྱུས་བསྐྲུན། དངོས་དོན་གཉེར་ན་འབྱུང་འགྱུར་འགྲུབ། བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྲོག་ཤིང་གནང་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་མཐའ་སྐོར་དུ་ང་ཚོས་སྔར་བས་མཐུན་སྒྲིལ་དམ་ཟབ་བྱས་ཏེ། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དར་ཆ་རླབས་པོ་མཐོན་པོར་བསྒྲེང་བ་དང་། ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་སློབ་སྟོན་དུ་བྱས་ཏེ། དཀའ་བར་མི་འཛེམ་པར་མདུན་དུ་སྐྱོད་པ་དང་། སྙིང་རུས་ཆེན་པོས་ཡར་བརྩོན་བྱས་ནས། དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་བརྟེན་ནས་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དབུ་བཪྙེས་ནས་ལོ་ངོ་70འཁོར་བར་བསུ་བ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་སྐྲུན་ཐུབ་པའི་རྒྱལ་ཁ་ཕུ་ཐག་ཆོད་པར་ལེན་པ་དང་། དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁ་རླབས་པོ་ཆེ་བརྩོན་ལེན་བྱེད་པའི་ཆེད་དང་། རང་རྒྱལ་འདི་ཉིད་སྟོབས་འབྱོར་ལྡན་ཞིང་དམངས་གཙོ་དང་དཔལ་ཡོན་རྒྱས་ཤིང་། ཞི་མཐུན་ཡིད་འོང་གི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ལྡན་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་དང་། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་བསྐྱར་དར་རླབས་པོ་ཆེ་ཡོང་བའི་ཀྲུང་གོའི་ཕུགས་འདུན་མངོན་འགྱུར་བྱེད་ཆེད་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་བྱེད་དགོས། 【1】  【2】  【3】  【4】  【5】  【6】  【7】  【8】