༄༅།།རིམས་ནད་འགོག་སེལ་བྱེད་ཕྱོགས་སྐོར་གྱི་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས།

     ལེའུ་བརྒྱད་པ། ཁྲིམས་འབྲེལ་ཁུར་འཁྲིའི་སྐོར།
     དོན་ཚན་རེ་ལྔ་པ། ས་གནས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་རིམ་པ་ཁག་གིས་བཅའ་ཁྲིམས་འདིའི་གཏན་འབེབས་ལྟར་སྙན་སེང་ཞུ་འགན་མ་འཁུར་བའམ་ཡང་ན་རིམས་ནད་ཁྱབ་ཚུལ་སྦ་གསང་དང་། རྫུན་ཞུ། འགྱངས་ཞུ་བཅས་བྱེད་པའམ་ཡང་ན་རིམས་ནད་ལངས་པ་དང་མཆེད་སྐབས། དུས་ཐོག་ཏུ་བཅོས་སྐྱོབ་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ཚོད་འཛིན་གྱི་བྱེད་ཐབས་མ་སྤྱད་པའི་རིགས་ལ། གོང་རིམ་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ཡོ་བསྲང་བྱེད་འགན་དཀྲི་རྒྱུ་དང་བརྡ་ཁྱབ་བཏང་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ།  རིམས་ནད་ལངས་པ་དང་མཆེད་པའམ་ཡང་ན་མཇུག་འབྲས་ཚབས་ཆེན་གཞན་དག་བཟོས་ཡོད་ན། འགན་འཁྲི་ཡོད་པའི་གཙོ་འགན་འཁུར་མིར་ཁྲིམས་ལྟར་སྲིད་འཛིན་གྱི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ་དང་། བྱས་ཉེས་སུ་གྲུབ་ན། ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་འགན་བདའ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ།
     དོན་ཚན་རེ་དྲུག་པ། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཁག་གིས་བཅའ་ཁྲིམས་འདིར་གསལ་གཏན་འབེབས་དང་འགལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་གཤམ་འཁོད་གྲས་བྱས་ན།  རིམ་པ་དེ་གའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་དང་། གོང་རིམ་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཁག་གིས་ཡོ་བསྲང་བྱེད་འགན་དཀྲི་རྒྱུ་དང་བརྡ་ཁྱབ་བཏང་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ། རིམས་ནད་ལངས་པ་དང་མཆེད་པའམ་ཡང་ན་མཇུག་འབྲས་ཚབས་ཆེན་གཞན་དག་བྱུང་ན། འགན་འཁྲི་ཡོད་པའི་གཙོ་འགན་འཁུར་མི་དང་འགན་འཁྲི་ཐད་ཀར་འཁུར་མི་གཞན་དག་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་སྲིད་འཛིན་ཐད་ཀྱི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ་དང་། བྱས་ཉེས་སུ་གྲུབ་ན། ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་འགན་བདའ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་སྟེ།
     (གཅིག) རིམས་ནད་བྱུང་ཚུལ་བརྡ་ཁྱབ་གཏོང་བ་དང་སྙན་སེང་ཞུ་བའམ་ཡང་ན་སྤྱི་བསྒྲགས་བྱེད་པའི་འགན་འཁྲི་ཁྲིམས་མཐུན་ལྟར་མ་འཁུར་བའམ་ཡང་ན་རིམས་ནད་ཁྱབ་ཚུལ་སྦ་གསང་དང་། རྫུན་ཞུ། འགྱངས་ཞུ་བྱས་རིགས་དང་།
     (གཉིས།) རིམས་ནད་བྱུང་བའམ་ཡང་ན་བྱུང་ཉེན་ཡོད་སྐབས། སྔོན་འགོག་དང་། ཚོད་འཛིན་བྱེད་ཐབས་དུས་ཐོག་ཏུ་སྤྱད་མེད་རིགས།
     (གསུམ།) ཁྲིམས་མཐུན་ལྟར་ལྟ་སྐུལ་ཞིབ་དཔྱད་ཀྱི་འགན་འཁྲི་འཁུར་མེད་པའམ་ཡང་ན་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བ་ཤེས་ཀྱང་དུས་ཐོག་ཏུ་རྩད་གཅོད་བྱས་མེད་རིགས།
     (བཞི།) འོག་རིམ་འཕྲོད་བསྟེན་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཁག་གིས་རིམས་ནད་འགོག་སེལ་གྱི་འགན་འཁྲི་མ་འཁུར་བ་སྡེ་ཚན་དང་མི་སྒེར་གྱིས་ཐེར་འདོན་བྱས་ཚུལ་དུས་ཐོག་ཏུ་བརྟག་དཔྱད་དང་། ཐག་གཅོད་བྱས་མེད་རིགས།
     (ལྔ།) བཅའ་ཁྲིམས་འདི་དང་འགལ་བའི་འགན་ཤོར་དང་འགན་འཛོལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་གཞན་དག་བཅས་ཡིན།
     དོན་ཚན་རེ་བདུན་པ། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་གིས་བཅའ་ཁྲིམས་འདིའི་གཏན་འབེབས་ལྟར་རིམས་ནད་འགོག་སེལ་དང་འགན་སྲུང་བྱེད་འགན་མ་འཁུར་ན། རིམ་པ་དེ་གའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ངམ་ཡང་ན་གོང་རིམ་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་གིས་ཡོ་བསྲང་བྱེད་འགན་དཀྲི་རྒྱུ་དང་། བརྡ་ཁྱབ་བཏང་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ། རིམས་ནད་ལངས་པ་དང་མཆེད་པའམ་ཡང་ན་མཇུག་འབྲས་ཚབས་ཆེན་གཞན་དག་བཟོས་ན། འགན་འཁྲི་ཡོད་པའི་གཙོ་འགན་འཁུར་མི་དང་འགན་འཁྲི་ཐད་ཀར་འཁུར་མི་གཞན་དག་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་སྲིད་འཛིན་ཐད་ཀྱི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ་དང་། བྱས་ཉེས་སུ་གྲུབ་ན། ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་འགན་བདའ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ།
     དོན་ཚན་རེ་བརྒྱད་པ། རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་སྒྲིག་གཞིས་བཅའ་ཁྲིམས་འདིར་གསལ་གཏན་འབེབས་ལས་འགལ་ནས་གཤམ་འཁོད་ཀྱི་གྲས་བྱས་ན། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཁག་གིས་དུས་བཀག་ནང་ཚུན་ཡོ་བསྲང་བྱེད་འགན་དཀྲི་རྒྱུ་དང་། བརྡ་ཁྱབ་བཏང་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ་དང་ཐ་ཚིག་སྒྲོག་རྒྱུ།  འགན་འཁྲི་ཡོད་པའི་གཙོ་འགན་འཁུར་མི་དང་འགན་འཁྲི་ཐད་ཀར་འཁུར་མི་གཞན་དག་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་རིམ་འབེབས་དང་། གནས་དབྱུང་། གཏན་འབུད་བཅས་ཀྱི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ་མ་ཟད། འབྲེལ་ཡོད་འགན་འཁྲི་འཁུར་མིའི་ལས་གཉེར་ལག་ཁྱེར་ཡང་ཁྲིམས་ལྟར་ཕྱིར་བསྡུ་བྱས་ཆོག  བྱས་ཉེས་སུ་གྲུབ་ན། ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་འགན་བདའ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་སྟེ།
     (གཅིག) རིམས་ནད་ལྟ་སྐུལ་ཚད་ལེན་གྱི་འགན་འཁྲི་ཁྲིམས་ལྟར་མ་འཁུར་བ་དང་། 
     (གཉིས།) རིམས་ནད་བྱུང་ཚུལ་སྙན་སེང་ཞུ་བ་དང་། བརྡ་ཁྱབ་གཏོང་བའི་འགན་འཁྲི་ཁྲིམས་ལྟར་མ་འཁུར་བའམ་ཡང་ན་རིམས་ནད་བྱུང་ཚུལ་སྦ་གསང་དང་། རྫུན་ཞུ། འགྱངས་ཞུ་བྱས་རིགས།
     (གསུམ།) རིམས་ནད་བྱུང་ཚུལ་གྱི་ཆ་འཕྲིན་རང་འགུལ་གྱིས་བསྡུ་རུབ་མ་བྱས་པའམ་ཡང་ན་རིམས་ནད་བྱུང་ཚུལ་གྱི་ཆ་འཕྲིན་དང་རིམས་ནད་བྱུང་ཚུལ་གྱི་སྙན་ཞུར་དུས་ཐོག་ཏུ་དབྱེ་ཞིབ་དང་།  བརྟག་དཔྱད། ཞིབ་བསྡུར་བཅས་བྱས་མེད་རིགས།
     (བཞི།) རིམས་ནད་བྱུང་བ་ཤེས་སྐབས་འགན་འཁྲིར་གཞིགས་ནས་བཅའ་ཁྲིམས་འདིར་གསལ་གཏན་འབེབས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་དུས་ཐོག་ཏུ་སྤྱད་མེད་རིགས།
     (ལྔ།) རིམས་ནད་ཕོག་མཁན་དང་། རིམས་ནད་ཀྱི་དུག་གཞི་ཁྱེར་ཡོད་མཁན། རིམས་ནད་ཡིན་པར་དོགས་པའི་ནད་པ། དེ་དག་དང་རེག་ཐུག་གཤིབ་འདྲིས་ཆེ་བའི་མི་བཅས་ཀྱི་སྒེར་གྱི་གསང་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཆ་འཕྲིན་དང་དཔྱད་ཡིག་རྐང་བཙུགས་ནས་ཕྱིར་གྱར་རིགས་བཅས་ཡིན། 
     དོན་ཚན་རེ་དགུ་པ། སྨན་བཅོས་སྒྲིག་གཞིས་བཅའ་ཁྲིམས་འདིར་གསལ་གཏན་འབེབས་ལས་འགལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་གཤམ་འཁོད་གྲས་བྱས་ན། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཁག་གིས་ཡོ་བསྲང་བྱེད་འགན་དཀྲི་རྒྱུ་དང་། བརྡ་ཁྱབ་བཏང་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ། ཐ་ཚིག་སྒྲོག་རྒྱུ། རིམས་ནད་ལངས་པ་དང་མཆེད་པའམ་ཡང་ན་མཇུག་འབྲས་ཚབས་ཆེན་གཞན་དག་བཟོས་ཡོད་ན། འགན་འཁྲི་ཡོད་པའི་གཙོ་འགན་འཁུར་མི་དང་འགན་འཁྲི་ཐད་ཀར་འཁུར་མིར་ཁྲིམས་ལྟར་རིམ་འབེབས་དང་། གནས་དབྱུང་། གཏན་འབུད་བཅས་ཀྱི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ་མ་ཟད། འབྲེལ་ཡོད་འགན་འཁྲི་འཁུར་མིའི་ལས་གཉེར་ལག་ཁྱེར་ཁྲིམས་ལྟར་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཆོག བྱས་ཉེས་སུ་གྲུབ་ན། ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་འགན་བདའ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་སྟེ།
     (གཅིག) གཏན་འབེབས་ལྟར་རང་སྡེ་ཚན་གྱི་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་དང་། ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་ལས་ཀ་དང་། སྨན་ཁང་ནས་འགོས་ཚུལ་ཚོད་འཛིན་པའི་ལས་འགན། འགན་འཁུར་ས་ཁོངས་ནང་གི་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་ལས་ཀ་བཅས་ཀྱི་འགན་འཁུར་དགོས་ཀྱང་མ་འཁུར་བའི་རིགས་དང་། 
     (གཉིས།) གཏན་འབེབས་ལྟར་རིམས་ནད་བྱུང་ཚུལ་སྙན་སེང་ཞུ་དགོས་པ་མ་ཞུས་པའམ་ཡང་ན་རིམས་ནད་བྱུང་ཚུལ་སྦ་གསང་དང་། རྫུན་ཞུ། འགྱངས་ཞུ་བྱས་རིགས།
     (གསུམ།) རིམས་ནད་བྱུང་ཚུལ་ཤེས་དུས། རིམས་ནད་ཕོག་མཁན་དང་། རིམས་ནད་ཡིན་པར་དོགས་པའི་ནད་པར་གཏན་འབེབས་ལྟར་སྨན་བཅོས་སྲོག་སྐྱོབ་དང་། རིམས་ནད་བྱུང་སར་སྐྱོབ་རོགས། ནད་བརྟག  ཁག་བགོས་ནད་བརྟག་བཅས་བྱས་མེད་པའམ་ཡང་ན་ཁག་བགོས་ནད་བརྟག་བྱ་རྒྱུ་དང་ལེན་མི་ཞུ་བའི་རིགས། 
     (བཞི།) རང་ངོས་སྡེ་ཚན་ནང་གི་རིམས་ནད་ཀྱི་ནད་སློང་དུག་གཞིས་སྦགས་པའི་གནས་དང་ཅ་དངོས་དེ་བཞིན་སྨན་བཅོས་སྙིགས་རོ་བཅས་ལ་གཏན་འབེབས་ལྟར་དུག་སེལ་ལམ་ཡང་ན་གནོད་མེད་གཙང་སེལ་བཟོ་དགོས་པ་མ་བཟོས་པའི་རིགས།
     ( ལྔ།) སྨན་བཅོས་ཡོ་བྱད་ལ་གཏན་འབེབས་ལྟར་དུག་སེལ་བྱེད་དགོས་ཀྱང་མ་བྱས་པའམ་ཡང་ན་གཏན་འབེབས་ལྟར་སྤྱོད་ཐེངས་གཅིག་གི་སྨན་བཅོས་ཡོ་བྱད་དག་མེད་པར་མ་བཟོས་པར་བསྐྱར་སྤྱོད་བྱེད་རིགས། 
     (དྲུག) སྨན་བཅོས་སྐྱོབ་རོགས་བྱེད་རིམ་ཁྲོད་དུ་གཏན་འབེབས་ལྟར་གསོ་རིག་གི་ཐོ་འགོད་དཔྱད་གཞི་ཉར་ཚགས་བྱེད་དགོས་པ་བྱས་མེད་རིགས། 
     (བདུན།) རིམས་ནད་ཕོག་མཁན་དང་། ནད་སློང་དུག་གཞི་འཁྱེར་ཡོད་མཁན། རིམས་ནད་ཡིན་པར་དོགས་པའི་ནད་པ། ས་ནད་ཕོག་མཁན་དང་། དེ་དག་དང་གཤིབ་འདྲིས་ཐུག་རེག་ཆེ་བའི་མི་སྣ་བཅས་པའི་མི་སྒེར་གྱི་གསང་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཆ་འཕྲིན་དང་དཔྱད་ཡིག་རྐང་བཙུགས་ནས་ཕྱིར་གྱར་རིགས་བཅས་ཡིན།
     དོན་ཚན་བདུན་ཅུ་པ། ཟུངས་ཁྲག་འཐེན་སྤྲོད་སྒྲིག་གཞིས་རིམས་ནད་བྱུང་ཚུལ་གཏན་འབེབས་བཞིན་སྙན་སེང་མ་ཞུས་པའམ་ཡང་ན་རིམས་ནད་བྱུང་ཚུལ་སྦ་གསང་དང་། རྫུན་ཞུ། འགྱངས་ཞུ་བྱས་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་ལག་ལེན་མ་བསྟར་བར་ཟུངས་ཁྲག་བླུགས་པའི་དབང་གིས་ཟུངས་ཁྲག་བརྒྱུད་ནས་རིམས་ནད་འགོས་ན། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཁག་གིས་ཡོ་བསྲང་བྱེད་འགན་དཀྲི་རྒྱུ་དང་། བརྡ་ཁྱབ་བཏང་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ་དང་། ཐ་ཚིག་སྒྲོག་རྒྱུ། རིམས་ནད་ལངས་པ་དང་མཆེད་པའམ་ཡང་ན་མཇུག་འབྲས་ཚབས་ཆེན་གཞན་དག་བཟོས་ན། འགན་འཁྲི་ཡོད་པའི་གཙོ་འགན་འཁུར་མི་དང་འགན་འཁྲི་ཐད་ཀར་འཁུར་མི་གཞན་དག་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་རིམ་འབེབས་དང་། གནས་དབྱུང་། གཏན་འབུད་བཅས་ཀྱི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ་མ་ཟད། ཟུངས་ཁྲག་འཐེན་སྤྲོད་སྒྲིག་གཞིའི་ལས་གཉེར་ཆོག་འཐུས་ལག་ཁྱེར་ཁྲིམས་ལྟར་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཆོག  བྱས་ཉེས་སུ་གྲུབ་ན། ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་འགན་བདའ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ། 
     ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་ཟུངས་ཁྲག་འཐེན་པའམ་ཡང་ན་མི་གཞན་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ནས་ཟུངས་ཁྲག་བཙོངས་པ་ཡིན་ན། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཁག་གིས་ཕྱིར་འཐེན་བྱ་རྒྱུ་དང་། ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ཐོབ་ཆ་གཞུང་བཞེས་གཏོང་རྒྱུ་དང་ཆབས་སྦྲགས་སུ་སྒོར་ཆིག་འབུམ་མན་གྱི་དངུལ་ཆད་བཅད་ཆོག  བྱས་ཉེས་སུ་གྲུབ་ན། ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་འགན་བདའ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ། 
     དོན་ཚན་དོན་གཅིག་པ། རྒྱལ་མཚམས་འཕྲོད་བསྟེན་རིམས་ནད་བརྟག་དཔྱད་ལས་ཁུངས་དང་། སྲོག་ཆགས་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་སྒྲིག་གཞིས་རིམས་ནད་བྱུང་ཚུལ་བརྡ་ཁྱབ་གཏོང་འགན་འཁུར་དགོས་པ་མ་འཁུར་བ་ཡིན་ན། འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་གི་རང་གི་འགན་འཁྲི་འཁུར་ཁོངས་ནང་དུ་ཡོ་བསྲང་བྱེད་འགན་དཀྲི་རྒྱུ་དང་། བརྡ་ཁྱབ་བཏང་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ། རིམས་ནད་ལངས་པ་དང་། མཆེད་པའམ་ཡང་ན་མཇུག་འབྲས་ཚབས་ཆེན་གཞན་དག་བཟོས་ཡོད་ན། འགན་འཁྲི་ཡོད་པའི་གཙོ་འགན་འཁུར་མི་དང་འགན་འཁྲི་ཐད་ཀར་འཁུར་མིར་ཁྲིམས་ལྟར་རིམ་འབེབས་དང་། གནས་དབྱུང་། གཏན་འབུད་བཅས་ཀྱི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ་དང་། བྱས་ཉེས་སུ་གྲུབ་ན། ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་འགན་བདའ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ།
     དོན་ཚན་དོན་གཉིས་པ། ལྕགས་ལམ་དང་། འགྲིམ་འགྲུལ། དམངས་སྤྱོད་མཁའ་འགྲུལ་གཉེར་སྐྱོང་སྡེ་ཚན་གྱིས་བཅའ་ཁྲིམས་འདིའི་གཏན་འབེབས་ལ་གཞིགས་ནས་རིམས་ནད་སྨན་བཅོས་བྱེད་མཁན་དང་དེ་བཞིན་རིམས་ནད་འགོག་སེལ་གྱི་སྨན་རྫས་དང་སྨན་བཅོས་ཡོ་བྱད་སྔོན་ལ་དབོར་འདྲེན་བྱེད་དགོས་པ་བྱས་མེད་རིགས་ལ་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་གིས་དུས་བཀག་ནང་ཚུན་དུ་ཡོ་བསྲང་བྱེད་འགན་དཀྲི་རྒྱུ་དང་ཐ་ཚིག་སྒྲོག་རྒྱུ། མཇུག་འབྲས་ཚབས་ཆེན་བཟོས་རིགས་ལ་འགན་འཁྲི་ཡོད་པའི་གཙོ་འགན་འཁུར་མི་དང་འགན་འཁྲི་ཐད་ཀར་འཁུར་མིར་ཁྲིམས་ལྟར་རིམ་འབེབས་དང་། གནས་དབྱུང་། གཏན་འབུད་བཅས་ཀྱི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ།
     དོན་ཚན་དོན་གསུམ་པ། བཅའ་ཁྲིམས་འདིར་གསལ་གཏན་འབེབས་དང་འགལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་གཤམ་འཁོད་གྲས་ཡོད་པའི་དབང་གིས་རིམས་ནད་ལངས་པ་དང་། མཆེད་ཉེན་ཡོད་ན། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཁག་གིས་དུས་བཀག་ནང་ཚུན་ཡོ་བསྲང་བྱེད་འགན་དཀྲི་རྒྱུ་དང་། ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ཐོབ་ཆ་གཞུང་བཞེས་གཏོང་རྒྱུ། ཆབས་སྦྲགས་སུ་སྒོར་ཁྲི་ལྔ་མན་གྱི་དངུལ་ཆད་བཅད་ཆོག  ཆོག་འཐུས་ལག་ཁྱེར་ཐོབ་པ་ཡིན་ན། ལག་ཁྱེར་སྤྲོད་མཁན་སྡེ་ཚན་དེ་གས་ཆོག་འཐུས་ལག་ཁྱེར་ཁྲིམས་ལྟར་གནས་སྐབས་ཕྱིར་བསྡུའམ་ཡང་ན་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཆོག བྱས་ཉེས་སུ་གྲུབ་ན། ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་འགན་བདའ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་སྟེ།
     (གཅིག) འཐུང་ཆུ་མཁོ་འདོན་སྡེ་ཚན་གྱིས་མཁོ་འདོན་བྱས་པའི་འཐུང་ཆུ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཚད་གཞི་དང་འཕྲོད་བསྟེན་ཚད་བཀག་དང་མི་མཐུན་པའི་རིགས་དང་།
     (གཉིས།) འཐུང་ཆུའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཉེན་མེད་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཐོན་རྫས་དེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཚད་གཞི་དང་འཕྲོད་བསྟེན་ཚད་བཀག་དང་མི་མཐུན་པའི་རིགས།
     (གསུམ།) རིམས་ནད་འགོག་སེལ་ལ་སྤྱོད་པའི་དུག་སེལ་ཐོན་རྫས་དེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཚད་གཞི་དང་འཕྲོད་བསྟེན་ཚད་བཀག་དང་མི་མཐུན་པའི་རིགས།
     (བཞི།) རིམས་ནད་བྱུང་ཁུལ་དུ་རིམས་ནད་ཀྱི་ནད་སློང་དུག་གཞིས་སྦགས་པའམ་ཡང་ན་རིམས་ནད་ཀྱི་ནད་སློང་དུག་གཞིས་སྦགས་ཤས་ཆེ་བའི་དངོས་རྫས་ཕྱིར་འཚོང་དང་། དབོར་འདྲེན་བྱེད་སྐབས་དུག་སེལ་བྱས་མེད་པའི་རིགས།
     (ལྔ།) སྐྱེ་དངོས་བཟོས་རྫས་ཐོན་སྐྱེད་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པའི་ཟུངས་ཁྲག་ཐོན་རྫས་དག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤུས་ཀའི་ཚད་གཞི་དང་མི་མཐུན་པའི་རིགས་བཅས་ཡིན།
     དོན་ཚན་དོན་བཞི་པ། བཅའ་ཁྲིམས་འདིར་གསལ་གཏན་འབེབས་དང་འགལ་ནས་གཤམ་འཁོད་བྱ་སྤྱོད་གྲས་ཡོད་ན། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་ས་གནས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཁག་གིས་ཡོ་བསྲང་བྱེད་འགན་དཀྲི་རྒྱུ་དང་། བརྡ་ཁྱབ་བཏང་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱ་རྒྱུ་དང་ཐ་ཚིག་སྒྲོག་རྒྱུ། ཆོག་འཐུས་ལག་ཁྱེར་ཐོབ་རིགས་ལ། ཁྲིམས་ལྟར་ཆོག་འཐུས་ལག་ཁྱེར་གནས་སྐབས་ཕྱིར་བསྡུའམ་ཡང་ན་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ཆོག རིམས་ནད་ལངས་པ་དང་མཆེད་པ་དང་དེ་བཞིན་མཇུག་འབྲས་ཚབས་ཆེན་གཞན་དག་བཟོས་རིགས་ལ། འགན་འཁྲི་ཡོད་པའི་གཙོ་འགན་འཁུར་མི་དང་འགན་འཁྲི་ཐད་ཀར་འཁུར་མིར་ཁྲིམས་ལྟར་རིམ་འབེབས་དང་། གནས་དབྱུང་། གཏན་ཕུད་བཅས་ཀྱི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ་དང་སྦྲགས་འབྲེལ་ཡོད་འགན་འཁུར་མི་སྣའི་ལས་གཉེར་ཆོག་འཐུས་ལག་ཁྱེར་ཁྲིམས་ལྟར་ཕྱིར་བསྡུ་བྱས་ཆོག  བྱས་ཉེས་སུ་གྲུབ་ན། ཁྲིམས་ལྟར་ཉེས་འགན་བདའ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་སྟེ། 
     (གཅིག) རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་སྒྲིག་གཞི་དང་། སྨན་བཅོས་སྒྲིག་གཞི། ནད་སློང་འབུ་ཕྲའི་ཚོད་ལྟ་བྱེད་པའི་སྡེ་ཚན་བཅས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཏན་འབེབས་ཆ་རྐྱེན་དང་ལག་རྩལ་གྱི་ཚད་གཞི་དང་མི་མཐུན་པར་རིམས་ནད་ཀྱི་ནད་སློང་འབུ་ཕྲའི་མ་དཔེར་གཏན་འབེབས་བཞིན་དོ་དམ་ནན་པོ་མ་བྱས་པའི་དབང་གིས་ཚོད་ལྟ་ཁང་ནས་འགོས་པ་དང་ནད་སློང་འབུ་ཕྲ་མཆེད་ཁྱབ་བྱུང་རིགས་དང་།
     (གཉིས།) རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་དང་འགལ་ནས་རིམས་ནད་ཀྱི་འབུ་ཕྲའི་རིགས་དང་། དུག་གཞི། རིམས་ནད་ཞིབ་དཔྱད་མ་དཔེ་བཅས་བསྡུ་བ་དང་། ཉར་ཚགས། ཁྱེར་བ། དབོར་བ། སྤྱོད་པ་བཅས་དང་།
     (གསུམ།) རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་སྒྲིག་གཞི་དང་། སྨན་བཅོས་སྒྲིག་གཞིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་ལག་ལེན་མ་བསྟར་བར་ཟུངས་ཁྲག་བླུགས་པ་དང་། ཟུངས་ཁྲག་ཐོན་རྫས་སྤྱད་པའི་དབང་གིས་ཟུངས་ཁྲག་བརྒྱུད་ནས་རིམས་ནད་འགོས་ཚུལ་བྱུང་རིགས་བཅས་ཡིན།
     དོན་ཚན་དོན་ལྔ་པ། མི་ཕྱུགས་མཉམ་ཕོག་རིམས་ནད་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་བདག་མེད་སྲོག་ཆགས་དང་། སྒོ་ཕྱུགས་ཁྱིམ་བྱའི་རིགས་ལ་རིམས་ནད་བརྟག་དཔྱད་མ་བྱས་པར་ཕྱིར་འཚོང་དང་། དབོར་འདྲེན་བྱས་ན། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་ས་གནས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འབྲོག་ལས་ཕྱུགས་རིགས་སྨན་པའི་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཁག་གིས་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་མཚམས་འཇོག་འགན་དཀྲི་རྒྱུ་དང་སྦྲགས་ཁྲིམས་ལྟར་སྲིད་འཛིན་ཐད་ཀྱི་ཆད་པ་གཅོད་རྒྱུ།
     དོན་ཚན་དོན་དྲུག་པ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ངེས་གཏན་འཁེལ་བའི་རང་བྱུང་གི་རིམས་ནད་བྱུང་སར་ཆུ་བེད་དང་། འགྲིམ་འགྲུལ། ཡུལ་སྐོར། ནུས་ཁུངས་ལ་སོགས་པའི་འཛུགས་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་ཆེ་གྲས་སྐྲུན་པ་དང་། འཕྲོད་བསྟེན་བརྟག་དཔྱད་མ་བྱས་པར་ལས་འགོ་བཙུགས་པའམ་ཡང་ན་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་སྒྲིག་གཞིའི་དགོངས་འཆར་ལྟར་རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་དང་ཚོད་འཛིན་གྱི་བྱེད་ཐབས་སྤྱོད་དགོས་ངེས་མ་སྤྱད་ན། རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་སྲིད་འཛིན་སྡེ་ཁག་གིས་དུས་བཀག་ནང་ཚུན་དུ་ཡོ་བསྲང་བྱེད་འགན་དཀྲི་རྒྱུ་དང་ཐ་ཚིག་སྒྲོག་རྒྱུ་དང་། སྒོར་ལྔ་སྟོང་ཡན་ནས་སུམ་ཁྲི་མན་གྱི་དངུལ་ཆད་གཅོད་རྒྱུ། དུས་བཀག་འཐིམས་ཀྱང་ཡོ་བསྲང་མ་བྱས་ན། སྒོར་སུམ་ཁྲི་ཡན་ནས་ཆིག་འབུམ་མན་གྱི་དངུལ་ཆད་གཅོད་རྒྱུ་མ་ཟད། འབྲེལ་ཡོད་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་དབང་མཚམས་ལ་གཞིགས་ནས་ཨར་ལས་བྱེད་མཚམས་འཇོག་པ་དང་སྒོ་རྒྱག་པའི་བཀའ་འབེབས་རེ་ཞུས་ཆོག
     དོན་ཚན་དོན་བདུན་པ། སྡེ་ཚན་དང་མི་སྒེར་གྱིས་བཅའ་ཁྲིམས་འདིའི་གཏན་འབེབས་དང་འགལ་བའི་དབང་གིས་རིམས་ནད་ལངས་པ་དང་མཆེད་དེ་སྐྱེ་བོ་གཞན་གྱི་གཟུགས་གཞི་དང་། རྒྱུ་ནོར་ལ་གྱོང་གུན་བཟོས་ན། ཁྲིམས་ལྟར་དམངས་དོན་གྱི་འགན་འཁྲི་འཁུར་དགོས། 【1】  【2】  【3】  【4】  【5】  【6】  【7】  【8】  【9】  【10】