༄༅།།བཟོ་ལས་ཚྭ་མཚེའུ་ཞིག་གྲགས་ཅན་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་ཡིན།

     མི་དམངས་དྲ་བའི་འཕྲིན། ཡུལ་སྐོར་བ་ཁྲི་ཁ་ཤས་ནས་མི་ཐེངས་ཁྲི་270ལྷག་ཙམ་ཟིན་པའི་བར་ཀྲུང་གོའི“གནམ་གྱི་མེ་ལོང”དུ་གྲགས་པའི་ཚྭ་ཁ་ཚྭ་མཚེའུ་དེ་ཉིད་ལོ་ཤས་རིང་དྲ་ཐོག་སྐད་གྲགས་ཆོད་པའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དུ་ཡུལ་སྐོར་བ་མཚོ་སྔོན་དུ་ཡུལ་སྐོར་བྱེད་སྐབས་འགྲོ་དགོས་ངེས་ཀྱི་མཛེས་ལྗོངས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།
     བཟོ་ལས་ཚྭ་མཚེའུ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཚྭ་ཁ་ཚྭ་མཚེའུ་དེ་གྲགས་ཅན་གྱི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་ཡིན། ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་སོང་བ་ལས་མཐའ་འཁོར་གྱི་མང་ཚོགས་ལ་ཕན་འབྲས་ཇི་ལྟར་བྱུང་ཡོད་དམ། མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་ཞབས་ཞུའི་སྤུས་ཚད་ཇི་ལྟར་བྱས་ཏེ་གོམ་སྟབས་གཅིག་མཚུངས་ངང་གོང་མཐོར་གཏོང་ངམ། དེ་དོན་ཤིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་གི་གསར་འགོད་པས་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་རྩད་འདྲི་བྱས་པ་ཡིན།
     ཀྲུང་གོའི“གནམ་གྱི་མེ་ལོང”ཞེས་པའི་ཡུལ་སྐོར་སྤུས་རྟགས་གཏོད་པ།
     ཚྭ་ཁ་ཚྭ་མཚེའུ་འདི་ཉིད་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ནུབ་སོག་རིགས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཀྲོའུ་ཨུ་ལན་རྫོང་ཚྭ་ཁ་གྲོང་རྡལ་དུ་གནས་པ་དང་མཚོ་ངོས་ཀྱི་མཐོ་ཚད་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལས་སྨི་3100ཙམ་ཟིན་ཡོད། མཚོ་ངོས་ཀྱི་ཞུན་ཆགས་ཚྭ་ཆུའི་འོད་ལྡོག་འཕྲོ་བྱས་པ་ལས་ཨ་སྔོན་སྤྲིན་དཀར་དང་རྒྱང་རིང་གི་རི་བོར་མཛེས་རྒྱན་སྤྲས་ནས་འོད་ཆེམ་ཆེམ་དུ་འཕྲོ་བའི་ཤེལ་ངོས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།
     གསར་འགོད་པར་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་གསལ། 2012ལོའི་གོང་དུ་ཚྭ་ཁ་ཚྭ་མཚེའུ་རུ་ཚྭ་སྔོན་པོ་ཐོན་པ་ལས་སྐད་གྲགས་ཆོད་ཡོད། དེས་ན་ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས་ཀྱི་སྤྱིའི་འཕེལ་རྒྱས་འགོར་བ་དང་གཞི་ཁྱོན་ཆུང་བའི་དབང་གིས་2012ལོར་ཡུལ་སྐོར་བ་མི་ཐེངས་ཁྲི་5.42ལས་ཟིན་མེད་པ་རེད།
     ད་ཕན་ལོ་ཤས་རིང་དཔོད་ཆུང་དང་འཕྲིན་ཕྲན་སོགས་རང་མོས་སྨྱན་སྦྱོར་མགྱོགས་མྱུར་དར་རྒྱས་སོང་ནས་ཚྭ་ཁ་ཚྭ་མཚེའུ་ཡི་རང་བྱུང་མཛེས་ལྗོངས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ལ་མཐོང་དཀོན་པས་དེའི་མཚན་སྙན་རིམ་བཞིན་ཆེ་རུ་སོང་ཡོད། 2013ལོར“དེ་གའི་གནམ་གྱི་མེ་ལོང་གི་མཛེས་པ་འགྲན་ཟླ་བྲལ་བས་པོ་ལི་ཝེ་ཡར་འགྲོ་དགོས་དོན་མེད”ཅེས་པའི་དཔོད་ཆུང་ཞིག་ལ་དྲ་ཐོག་དོ་ཁུར་ཆེན་པོ་ཐོབ་ནས་ཚྭ་ཁ་ཚྭ་མཚེའུ་འདི་ཉིད“མཚན་གཅིག”ལ་སྐད་གྲགས་ཆོད་པ་དང་དེ་རྗེས་དྲ་གྲོགས་ཚོས“མི་ཚེ་འདིར་འགྲོ་དགོས་ངེས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་གྲས་ཤིག”དང“ཀྲུང་གོའི་སྐར་ཚོགས་བཀྲ་བའི་ནམ་མཁའ་མཛེས་ཤོས་ཀྱི་གྲས་ཤིག”ཅེས་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ངང་དཔྱད་གཏམ་སྤེལ་ཡོད།
     ཁེ་ལས་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་ཡུལ་སྐོར་གསར་སྤེལ་གྱི་གོ་སྐབས་མཐོང་ཞིང་། 2015ལོར་ནུབ་རྒྱུད་གཏེར་ལས་ཚོགས་པས་མཚོ་ནུབ་ཀྲོའུ་ཚྭ་ཁ་ཚྭ་མཚེའུ་ཡུལ་སྐོར་གསར་སྤེལ་དང་མཉམ་དུ་ཁྲོམ་རར་བརྟག་ཞིབ་བྱས་ནས“ཚྭ་ཁ་ཚྭ་མཚེའུ--གནམ་གྱི་མེ་ལོང”ཞེས་པའི་ཡུལ་སྐོར་སྤུས་རྟགས་གཏོད་རྒྱུའི་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་རེད། 2016ལོར་མཚོ་སྔོན་ཚྭ་ཁ་ཚྭ་མཚེའུ་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་མ་རྐང་ཚད་ཡོད་ཀུང་སི་བཙུགས་ཡོད།
     མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གསར་སྤེལ་དང་དྲིལ་བསྒྲགས་འོས་སྦྱོར་བྱས་པ་ལས་ཚྭ་ཁ་ཚྭ་མཚེའུ་ཡི་སྐད་གྲགས་ཆོད་ཚད་སྔར་བས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པ་དང་ཡུལ་སྐོར་བ་ལོ་རེ་བཞིན་མང་དུ་སོང་ཡོད། གྲངས་གཞི་ལས་མངོན་པར་2016ལོར་ཡུལ་སྐོར་བ་མི་ཐེངས་ཁྲི་195ལ་སྣེ་ལེན་ཞུས་པ་དེ་2015ལོ་ལས་50%འཕར་བ་དང་འདི་ལོ་ཡུལ་སྐོར་བའི་མི་གྲངས་མི་ཐེངས་ཁྲི་276ལས་ཚད་བརྒལ་བྱུང་ནས་ན་ནིང་ལས་38.4%འཕར་བ་རེད།
     ས་མཐོའི་ཞིང་འབྲོག་པ་4000ལྷག་ཙམ་ལ་ཡུལ་སྐོར་ལས་ཡོང་འབབ་བྱུང་བ།
     ཚྭ་ཁ་གྲོང་རྡལ་དུ་སོག་རིགས་དང་བོད་རིགས་གཙོ་བོ་བྱས་པའི་མི་འབོར་4100ལྷག་ཙམ་ཡོད་པ་དང་གསར་འགོད་པར་བཅར་འདྲི་བྱས་པ་ལས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་གསལ། ཚྭ་ཁ་ཚྭ་མཚེའུ་ཡི་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་བ་དེས་ས་ཆ་དེ་གའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱུག་འགྱུར་ལམ་གསར་བཏོད་པ་རེད།
     པ་ཡིན་གྲོང་ཚོའི་དེ་སྔའི་གནས་ཡུལ་ནི་གྲོང་ཁུལ་ནས་བར་ཐག་སྤྱི་ལེ་20ཡོད་པ་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་དང་འཚོ་བ་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཙམ་ཡོད། 2013ལོར་ས་ཆ་དེ་གའི་སྲིད་གཞུང་གིས་པ་དབྱི་གྲོང་ཚོའི་དུད་ཚང་35ཡི་མི་113ཚང་མ་གྲོང་རྡལ་ཁུལ་དུ་གནས་སྤོས་པ་རེད།
    གྲོང་མི་ཧྲི་ཕ་ཀྲུང་གིས་སྔོན་ཆད་གཙོ་བོ་གྲོ་དང་ནས་བཏབ་ནས་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བ་དང་། ས་ཞིང་མུའུ་25ལ་ལོ་གཅིག་གི་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་1ཙམ་ལས་ཟིན་གྱི་མེད། གྲོང་རྡལ་ཁུལ་དུ་སྤོས་རྗེས་སྲིད་གཞུང་གིས་ཁ་གསབ་སྒོར་ཁྲི་10ལྷག་ཙམ་སྤྲད་པ་དང་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྒོར་ཁྲི་5བཏོན་ནས་སྨི་ངོས་གྲུ་120ལྷག་ཙམ་ཡོད་པའི་ཐོག་སོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཁང་པ་ཞིག་བརྒྱབ་ཡོད་ཅེས་བཤད།
     ཧྲི་ཕ་ཀྲུང་གིས་རང་ཁྱིམ་གྱི་ཁང་པ་སྟོང་པ་འགའ་ཤས་བཟོ་བཅོས་བརྒྱབ་ནས་ཁྱིམ་ཚང་མགྲོན་ཁང་ཆུང་ངུ་ཞིག་བཙུགས་པ་དང་ཁོང་གིས“ཁང་མིག་8དང་ཉལ་ཁྲི་20ཡོད་པར་ཡུལ་སྐོར་བྱེད་མང་བའི་དུས་ཚིགས་སུ་ཉིན་ལྟར་སྟོང་པ་གཅིག་ཀྱང་མི་ལུས་པ་དང་ལོ་གཅིག་གི་ཡོང་འབབ་ཉུང་ཤོས་ལའང་སྒོར་ཁྲི་8ཡོང་གི་འདུག”ཅེས་བཤད།
     ཚྭ་ཁ་གྲོང་རྡལ་གྱི་ཏང་ཨུད་ཧྲུའུ་ཅི་པེ་ཁྲེང་ཧུའུ་ཡིས་མིག་སྔར་གྲོང་རྡལ་དེ་ཡོངས་ཀྱི་ཁྲོམ་རའི་བྱེད་པོའི་གྲས་དུད་ཚང་558ཟིན་པ་དང་2015ལོ་ཚུན་བྱེད་པོའི་གྲས་དུད་ཚང་330འཕར་ནས་ཡུལ་སྐོར་ལས་རིགས་གཉེར་མཁན་ཚོང་དུད་ཀྱིས་80%ཟིན་གྱི་ཡོད། མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱིས་ཐད་ཀར་མི་1000ལྷག་ཙམ་ལས་ཞུགས་ཐུབ་རྒྱུར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱས་པ་དང་མི་3000ལྷག་ཙམ་བར་བརྒྱུད་ངང་ལས་ཞུགས་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱས་པ་དེའི་ནང་ཁྱིམ་ཚང་མགྲོན་ཁང་ཁོ་ན་200ལྷག་ཙམ་ཟིན་ཡོད་ཅེས་བཤད།
     གསར་འགོད་པས་ཚྭ་ཁ་ཚྭ་མཚེའུ་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་ཐོན་སྒོའི་དོས་སྒམ་ཡུལ་སྐོར་ཚོང་འདུས་ནས་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་བྱས་པའི་ཚོང་སྟེགས་བརྒྱ་ཙམ་སྟེང་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ཟོག་དང་། ཚྭ་བརྐོས་བཟོ་རྩལ་ཐོན་རྫས། གྱོན་གོས་དང་རྒྱན་ཆ་སོགས་ཚོང་ཟོག་བཤམས་ཡོད་པ་དང་ཡུལ་སྐོར་བ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཡོང་བ་མཐོང་བྱུང་།