༄༅།།ཀྲུའུ་ཞི་བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་སྐབས་བཅུ་པའི་ཚོགས་འདུ་
ཐེངས་ལྔ་པའི་ཐོག་གནང་བའི་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སྒྲོན།(གནད་བསྡུས)

        གཡུར་དུ་ཟ་བའི་གྲུབ་འབྲས་ལ་ཕྱི་མིག་ལྟ་བ།
          2016ལོར་སྔོན་དཔག་བྱས་པའི་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་སྤྱིའི་རིན་ཐང་སྒོར་དུང་ཕྱུར་1148ཟིན་པ་བྱས་ནས་11.5%འཕར་རྒྱུ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་གཏན་འཇགས་རྒྱུ་ནོར་ལ་མ་དངུལ་འཇོག་ཚད་སྒོར་དུང་ཕྱུར་1610ལེགས་གྲུབ་བྱས་ནས་20%འཕར་རྒྱུ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཛད་སྤྱོད་དངོས་ཟོག་སིལ་འཚོང་སྤྱི་འབོར་སྒོར་དུང་ཕྱུར་457ཟིན་པ་བྱས་ནས་12%འཕར་རྒྱུ། ས་གནས་ཀྱི་ནོར་སྲིད་ཡོང་འབབ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་206ཟིན་པ་བྱས་ནས་17.4%འཕར་རྒྱུ། གཏོང་སྒོ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་1600ཟིན་པ་བྱས་ནས་13.4%འཕར་རྒྱུ། གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་རྡལ་གྱི་གྲོང་མི་མི་རེའི་ཆ་སྙོམས་ལག་ཐོག་ཡོང་འབབ་སྒོར་27875ཟིན་པ་བྱས་ནས་10%འཕར་རྒྱུ། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་མི་མི་རེའི་ཆ་སྙོམས་ལག་ཐོག་ཡོང་འབབ་སྒོར་9316ཟིན་པ་བྱས་ནས་13%འཕར་རྒྱུ། གྲོང་མིའི་འཛད་སྤྱོད་རིན་གོང་གི་སྟོན་གྲངས་2.4%ནང་ཚུན་དུ་ཚོད་འཛིན་ཐུབ་རྒྱུ། གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་རྡལ་གྱི་ལས་ཤོར་ཐོ་ལ་འཁོད་ཚད་2.6%ནང་ཚུད་དུ་ཚོད་འཛིན་ཐུབ་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་དམིགས་ཚད་ལས་འགན་ཁག་ཡོངས་སུ་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་བ་དང་། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་བསྐྲུན་ཐུབ་རྒྱུར་སྲ་ཞིང་བརྟན་པའི་རྨང་གཞི་བཏིང་ཡོད།
        དང་པོ།  ཁྱད་ལྡན་ཐོན་ལས་དང་འབྱུང་ཁམས་ཤེས་དཔལ་ལྡན་པ་བྱེད་རྒྱུར་འཕེལ་ངོ་གསར་པ་ཐོན་པ།
        གཅིག  ཁྱད་ལྡན་དགེ་མཚན་ཆེ་བའི་ཐོན་ལས་གོང་འཕེལ་གང་མགྱོགས་བཏང་བ།
        ས་མཐོའི་ཁྱད་ལྡན་ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་རྫས་རྟེན་གཞི་བསྐྲུན་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེ་བཏང་ཞིང་། ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་རྫས་རིགས་21ལ་རྒྱལ་སྤྱི་རྒྱལ་ནང་གི་གསེར་གྱི་བྱ་དགའ་ཐོབ་ཡོད། རང་བྱུང་འཐུང་ཆུའི་ཚོང་འབོར་ཀྲོན་ཁྲི་60ལྷག་ཙམ་ཟིན་པ་དེ་41%འཕར་ཞིང་། “བོད་ཀྱི་ཆུ་བཟང”དེ་ས་མཐོ་ནས་ཐོན་ཏེ་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་བསྐྱོད་ཡོད། ལྷ་སའི་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་དཔལ་འབྱོར་ལག་རྩལ་གསར་སྤེལ་ཁུལ་དང་། མཐོ་གསར་ཁུལ། ཡུལ་སྐོར་རིག་གནས་བློ་གསར་ཐོན་ལས་སྡེ་གླིང་། བོད་མཚོ་བཟོ་ལས་སྡེ་གླིང་བཅས་གོང་འཕེལ་བཏང་བར་ཕན་འབྲས་གསར་པ་ཐོབ་པ་དང་། གཞི་ཁྱོན་ལྡན་པའི་བཟོ་ལས་ཀྱི་འཕར་ཐང་སྒོར་དུང་ཕྱུར་67བྱུང་བ་དེ་12%འཕར་ཡོད། ཡུལ་སྐོར་ཞབས་ཞུ་ཚད་ལྡན་བཟོ་རྒྱུར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐུལ་འདེད་བཏང་བས་ཡུལ་སྐོར་ཐོན་ལས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་ལེགས་སུ་སོང་བ་དང་ཕན་འབྲས་ཆེ་རུ་སོང་ཞིང་། ལོ་ཧྲིལ་པོར་ཡུལ་སྐོར་བ་མི་ཐེངས་ཁྲི་2315ལ་སྣེ་ལེན་ཞུས་པ་དང་སྤྱིའི་ཡོང་འབབ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་330ཟིན་པ་དེ་ཁག་སོ་སོར་14.7%དང་17%འཕར་བ་དང་། ཞིང་འབྲོག་པ་ཁྲི་10ལྷག་ཙམ་ལ་ཡུལ་སྐོར་ཐོག་ནས་ཁེ་ཕན་ཐོབ་པ་དང་ཕྱུག་སྒྱུར་གྱི་ལམ་དུ་བསྐྱོད་ཡོད།
        གཉིས།  འབྱུང་ཁམས་ཤེས་དཔལ་ལྡན་པའི་ཕན་འབྲས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཐོན་པ།
        བོད་ཀྱི་འབྱུང་ཁམས་བདེ་འཇགས་སྲུང་བཅད་སྲུང་སྐྱོབ་དང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་འཆར་འགོད་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ་སྡེབ་རྩིས་བྱས་ན་གཏོང་སྒོ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་84བཏང་ཡོད། ས་ཆ་ཐོན་ཁུངས་གསར་སྤེལ་བྱས་པའི་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་གཞི་ཇི་ཡོང་དཔྱད་དཔོག་ནན་པོ་བྱས་པ་དང་། གལ་ཆེའི་ལས་གྲྭའི་རྣམ་གྲངས་ཐད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ལ་ལྟ་འདོམས་ནན་པོ་བྱས་པ། གཏེར་རྫས་ཐོན་ཁུངས་རྩད་ཞིབ་གསར་སྤེལ་བྱེད་པར་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྲིད་གཞུང་ནས“སྨྱུག་གཅིག་མའི”ཞིབ་མཆན་འགོད་པའི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་ནན་པོ་བྱས་པ། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་སྤ་སེ་གཅིག་གིས་ཕྲུ་སློག་གཏོང་བའི་ལམ་ལུཌ་ལག་བསྟར་ནན་པོ་བཅས་བྱས་ཏེ། “མཐོ་གསུམ”ཁེ་ལས་དང་རྣམ་གྲངས་རིགས་ལ་ཞིབ་མཆན་གཅིག་ཀྱང་བཀོད་མེད་ལ་ནང་འདྲེན་གཅིག་ཀྱང་བྱས་མེད། “གཙང་གཉིས་ཆུ་བཞི”རྒྱུག་ཁུལ་དུ་ནགས་བཟོ་སྔོ་སྒྱུར་ལས་གཞི་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤེལ་ཏེ་ཤིང་འཛུགས་ནགས་བཟོ་མུའུ་ཁྲི་83.8བྱས་ཡོད། བྱང་ཐང་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཁུལ་གྱི་ལམ་སྲོལ་བསྒྱུར་བཅོས་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད། འབྱུང་ཁམས་ཤེས་དཔལ་ལྡན་པའི་དཔེ་མཚོན་འཛུགས་པའི་བྱེད་སྒོ་རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་སྤེལ་ཏེ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་རིམ་པའི་འབྱུང་ཁམས་ཤེས་དཔལ་ལྡན་པའི་རྫོང་7དང་། ཤང་གྲོང་128 གྲོང་ཚོ་1296བཅས་བཏོད་ཡོད། ང་ཚོའི་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་བོད་ལྗོངས་འདི་ཉིད་ནམ་མཁའ་དེ་བས་སྔོ་བ་དང་། ས་གཞི་དེ་བས་སྔོ་ལྗང་ལྡན་པ། ཆུ་བོ་དེ་བས་དྭངས་བ། མཁའ་རླུང་དེ་བས་གཙང་བ་བཅས་ཀྱི་ཁུལ་ཞིག་ཡིན།
        གཉིས་པ།  ཞིང་འབྲོག་ལས་དང་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་དུས་མཚམས་གསར་པར་སླེབས་པ།
        གཅིག  ཞིང་འབྲོག་ལས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ཟམ་མི་ཆད་པར་སྲ་བརྟན་དུ་སོང་བ།
         ཞིང་སྐྱོར་ཞིང་འཕེལ་ཞིང་ཕན་བཅས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། “ཞིང་གསུམ”ལ་གཏོང་སྒོ་དང་ཚན་རྩལ་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་ཤུགས་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཆེ་རུ་བཏང་བས། ཞིང་སྐྱོར་གཏོང་སྒོ་དེ་2012ལོ་དང་བསྡུར་ན་53%འཕར་ཡོད་པ་དང་། ཞིང་འབྲོག་ལས་ཐོན་འཕར་ནུས་འཕར་འབབ་འཕར་བཅས་བྱུང་ཡོད། “བོད་ནས་2000རྟགས་ཅན”སོགས་ཞིང་ལས་ལོ་ཏོག་གི་སྣ་རིགས་གསར་གྲས་མུའུ་ཁྲི་177ཁྱབ་གདལ་བཏང་བ་དང་། ཕྱུགས་རིགས་རྒྱུད་བཟང་མགོ་གྲངས་ཁྲི་39.7རྒྱུད་སྤེལ་བྱས་ཡོད། འབྲུ་རིགས་ཐོན་འབོར་ཀྲོན་ཁྲི་102.7ཟིན་པ་དང་། ཚལ་རིགས་ཐོན་འབོར་ཀྲོན་ཁྲི་87.3ཟིན་པ། ཤ་རིགས་དང་དཀར་ཆུའི་ཐོན་འབོར་ཀྲོན་ཁྲི་68.3ཟིན་པ་བཅས་བྱུང་ཡོད། ཞིང་འབྲོག་པའི་ཆེད་ལས་མཉམ་གཉེར་རྩ་འཛུགས་ཁག་6076ཟིན་ནས་34.9%འཕར་བ་དང་། ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་རྫས་བཟོ་སྣོན་ཁེ་ལས་ཀྱི་སྤྱིའི་ཐོན་རྫས་རིན་ཐང་སྒོར་དུང་ཕྱུར་33.3ཟིན་པ་དེ་47.4%འཕར་ཡོད། ཞིང་འབྲོག་ལས་ཐོན་ལས་ཅན་གྱི་གཉེར་སྐྱོང་བྱེད་ཚད་42%ཟིན་ནས་ཕྱོགས་བསྡུས་ཐོན་སྐྱེད་ནུས་པ་མངོན་གསལ་དོད་པོས་ཆེ་རུ་སོང་བ་དང་དེང་རབས་ཀྱི་ཞིང་འབྲོག་ལས་གོང་འཕེལ་གཏོང་བའི་ཆུ་ཚད་ཟམ་མི་ཆད་པར་མཐོ་རུ་སོང་ཡོད།
        གཉིས།  རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་ཐད་འགག་སྒྲོལ་ཆེན་པོ་བྱུང་བ།
        གཞུང་ལམ་འགྲིམ་འགྲུལ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་གང་ཆེ་བརྒྱབ་ཅིང་། སྨན་གླིང་ནས་བྲག་ཡིབ་བར་གྱི་རིམ་མཐོའི་གཞུང་ལམ་བསྐྲུན་ཟིན་པ་དང་། ལྷ་ས་ནས་ཉིང་ཁྲི་བར་དང་། གཞིས་རྩེ་གནམ་ཐང་ནས་བསམ་གྲུབ་རྩེ་ཆུད་བར། གོང་དཀར་གནམ་ཐང་ནས་རྩེད་ཐང་བར་བཅས་ཀྱི་རིམ་མཐོའི་གཞུང་ལམ་སྐྲུན་ཟིན་གྲབས་ཡོད་པ། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གྲོང་སྐོར་གཞུང་ལམ་རྩ་བའི་ཆར་བསྐྲུན་ཟིན་པ་བཅས་སྐྲུན་བཞིན་པ་དང་བསྐྲུན་ཟིན་པའི་རིམ་མཐོའི་གཞུང་ལམ་སྤྱི་ལེ་739ཟིན་པ་དང་། འཁོར་རིགས་ཤར་གཏོང་ཐུབ་པའི་གཞུང་ལམ་གྱི་སྤྱིའི་རིང་ཚད་སྤྱི་ལེ་ཁྲི་8.25ཟིན་ཡོད། 2013ལོ་ཚུན་དུ་སྡེབ་རྩིས་བྱས་ན་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་896བཏང་བ་དང་གཞུང་ལམ་སྤྱི་ལེ་ཁྲི་1.7གསར་བཟོ་བྱས་ཡོད། ལྷ་གཞིས་ལྕགས་ལམ་འཁོར་སྐྱོད་བཟང་པོ་བྱུང་བ་དང་། ལྷ་ཉིང་ལྕགས་ལམ་བཟོ་བར་ཁྱོན་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་107བཏང་ཟིན་ཡོད། རྒྱལ་ཕྱི་རྒྱལ་ནང་གི་མཁའ་ལམ་71ཟིན་པ་དང་། མཁའ་འགྲུལ་ཤར་གཏོང་ཐུབ་པའི་གྲོང་ཁྱེར་41ཟིན་ཡོད་པས་ཕྱོགས་མཐའ་ཀུན་གྱི་ཕྱོགས་བསྡུས་འགྲིམ་འགྲུལ་དྲ་རྒྱ་རྩ་བའི་ཆར་གྲུབ་ཟིན་ནས་མང་ཚོགས་འགྲོ་སྐྱོད་དེ་བས་སྟབས་བདེ་རུ་སོང་བ་དང་ཚོང་དོན་འཁོར་རྒྱུག་དེ་བས་མགྱོགས་སུ་སོང་ཡོད། རྫམ་དང་། རྡོ་ཕུར། གོ་དོག་བཅས་ཀྱི་གློག་ཁང་དང་ཕོད་མདོ་ཆུ་བེད་ལྟེ་གནས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འཁོར་སྐྱོད་བྱེད་འགོ་ཚུགས་པ་དང་། ལ་ལྷོའི་ཆུ་བེད་ལྟེ་གནས་ལས་གྲྭའི་ཆུ་བཀག་སྔ་བསྣུར་དུ་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཡོད། གློག་འདོན་འཕྲུལ་ཤུཌ་སྤྱི་འབོར་ཆན་ཝ་ཁྲི་265ཟིན་པ་དེ་ལོ་བཞིའི་རིང་ལྡབ་1.3འཕར་ཡོད། ཁྲོན་བོད་གློག་དྲའི་དྲ་སྦྲེལ་ལས་གཞི་ལེགས་འགྲུབ་ཟིན་ཡོད། ཕྱིར་འདྲེན་གློག་ཤུགས་ཆན་ཝ་ཆུ་ཚོད་དུང་ཕྱུར་8.24ཟིན་ནས་ལྡབ་1.5འཕར་ཞིང་། ཕྱིར་འདྲེན་གློག་ཤུགས་ཁེར་གཙང་ཆན་ཝ་ཆུ་ཚོད་དུང་ཕྱུར་2ཐོག་མར་ཟིན་ཡོད། སྲིད་འཛིན་གྲོང་ཚོར་སྒུལ་འཕྲིན་བརྡ་རྟགས་ཆ་ཚང་ཁེབས་པ་དང་། དྲ་ཆེན་ཁྱབ་ཚད་83.8%ཟིན་ཡོད། ལྷ་སའི་ཀྲུང་དབྱང་རིམ་པའི་གེགས་འགོག་དངོས་ཟོག་གྲབས་མཛོད་བསྐྲུན་ཟིན་ནས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་གནོད་འགོག་གེགས་སེལ་ནུས་པ་མངོན་གསལ་དོད་པོས་ཆེ་རུ་སོང་ཡོད། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་རིམ་པའི་ཁྱད་ལྡན་གྲོང་རྡལ་ཆུང་གྲས་23ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྐྲུན་འགོ་ཚུགས་ཡོད། ལོ་བཞིའི་རིང་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་བྱས་པ་བརྒྱུད། སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་གཏན་འཇགས་རྒྱུ་ནོར་ཐད་མ་འཇོག་སྒོར་དུང་ཕྱུར་5000ལེགས་འགྲུབ་ཟིན་ནས་གོང་འཕེལ་གཏོང་བར་ཡུན་རིང་ཚོད་འཛིན་ཐེབས་པའི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་ཀྱི་གཅུར་འགག་ཆེན་པོ་ནུས་ལྡན་སེལ་བཀྲོལ་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་དང་ཕྱོགས་བསྡུས་འགན་སྲུང་བྱེད་ནུས་ཆེ་རུ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་སོང་ཡོད།
         གསུམ་པ།  བསྒྱུར་བཅོས་སྒོ་དབྱེ་དང་ག་སྦྱར་རོགས་སྐྱོར་ཐད་འགག་སྒྲོལ་གསར་པ་བྱུང་བ།
         གཅིག  བསྒྱུར་བཅོས་ཟམ་མི་ཆད་པར་གཏིང་ཟབ་ཏུ་བཏང་བ།
         སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་དང་། ཁྲིམས་འཛིན་ལམ་སྲོལ། སྲིད་འཛིན་ཞིབ་མཆན། ནོར་ཁྲལ་དངུལ་རྩ། གཞུང་ཁོངས་རྒྱུ་ནོར་དང་གཞུང་ཁོངས་ཁེ་ལས། ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ། ཐོན་ཁུངས་ཁོར་ཡུག ས་ཆ་དོ་དམ་སོགས་གཙོ་གནད་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་བསྒྱུར་བཅོས་བརྟན་པོའི་ངང་སྤེལ་ཡོད། སྲིད་གཞུང་གི་དབང་འགན་གསལ་ཐོ་དང་སྐབས་བསྟུན་སྒྲུག་བཤེར་བྱ་བའི་གསལ་ཐོ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ནས་སྲིད་འཛིན་བཀའ་འཁྲོལ་རྣམ་གྲངས་22མེད་པ་བཟོས་པ་དང་། ཞིབ་མཆན་འགོད་དབང་ཁྱོན་བསྡོམས་686གཤམ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད། འགུལ་མེད་རྒྱུ་ནོར་གཅིག་གྱུར་ཐོ་བཀོད་ལམ་ལུགས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཤིང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཁང་སའི་བདག་དབང་གཏན་འཁེལ་ཐོ་འགོད་ལས་ཀ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ཡོད། རྒྱལ་མཛོད་ནས་གཅིག་སྡུད་གཏོང་སྤྲོད་བྱེད་ལམ་བསྒྱུར་བཅོས་བྱས་ཏེ་ནོར་སྲིད་མ་དངུལ་གཏོང་སྤྲོད་བྱེད་ཕྱོགས་དེ“རིམ་སྒྱུར”ནས“ཐད་ཀར”གཏོང་སྤྲོད་བྱེད་པར་བསྒྱུར་ཡོད། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི“1+6”གྲོང་གསེབ་བསྒྱུར་བཅོས་ཚོད་ལྟའི་ལས་དོན་བདེ་བླག་ངང་སྤེལ་ཡོད། ལས་ཁྲལ་ནས་འཕར་ཁྲལ་ལ་སྒྱུར་བ་དང་། ཚོང་དོན་ལམ་ལུགས། མཁོ་ཚོང་ཁང་གི་ཕྱོགས་བསྡུས་བསྒྱུར་བཅོས་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་ཟམ་མི་ཆད་པ་བཏང་ཡོད། ཀྲུང་དབྱང་ཁེ་ལས་གཏོགས་ཁོངས་ཅན་དུ་སྒྱུར་རྒྱུར་གོང་འཕེལ་དངོས་བྱུང་ནས་ཐོ་འཁོད་ཁེ་ལས་60ལྷག་ཙམ་ཟིན་ཡོད། སྤྱི་དབང་མིན་པའི་དཔལ་འབྱོར་གཉེར་མཁན་ཐེམ་དུད་ཁྲི་18.3ཟིན་པ་དང་ལས་གཉེར་མི་གྲངས་ཁྲི་109ཟིན་ཡོད།
         གཉིས།  སྒོ་དབྱེ་ཟམ་མི་ཆད་པར་རྒྱ་ཆེར་བཏང་བ།
         “རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག”གི་རྒྱལ་ཁབ་འཐབ་ཇུས་ནང་རང་འགུལ་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཤིང་། བོད་ལྗོངས་འགྲེམས་ཚོགས་སྐབས་གསུམ་པ་ལེགས་སྒྲུབ་བྱས་ཏེ་རྣམ་གྲངས་ཁག་146ལ་གན་རྒྱ་བཞག་པ་དང་། གྲོས་མཐུན་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་1084.3ཟིན་པ་དེ་སྐབས་གོང་མ་དང་བསྡུར་ན་43.3%འཕར་ཡོད། “མི་ཡུལ་གྱི་གནས་མཆོག མཁའ་དབྱིངས་ཀྱི་བོད་ལྗོངས”ཀྱི་གྲགས་རྟགས་མི་སེམས་ལ་གཏིང་ཟབ་ཟུག་པ་དང་བག་ཆགས་རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་བཞག་སྟེ། བོད་ལྗོངས་འགྲེམས་ཚོགས་དེ་རང་ལྗོངས་ཀྱི་སྒོ་དབྱེ་གོང་སྤེལ་གཏོང་བའི་ལས་སྟེགས་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། ཀོང་ཏུང་ནས་བོད་བར་གྱི་ཨེ་ཤེ་ཡ་དབུས་ལྷོའི་མེ་འཁོར་ཐེངས་དང་པོ་དངོས་སུ་གཏོང་སྐྱོད་ཀྱིས་ཀོང་ཏུང་ནས་བོད་ལྗོངས་དང་ནེ་པ་ལ་བར་གྱི་གཞུང་ལམ་དང་ལྕགས་ལམ་མཉམ་སྦྲེལ་ཐོག་སྐྱེལ་འདྲེན་བྱེད་པའི་ལམ་བུ་གསར་པ་བཏོད་ཡོད། ཧི་མ་ལ་ཡ་མཁའ་འགྲུལ་ཀུང་སི་བཙུགས་ནས་ལས་གཉེར་བྱས་ཏེ་བོད་ལྗོངས་མཁའ་འགྲུལ་ལས་རིགས་དེ་ཉིད་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོམ་རར་སྐྱོད་པའི་ལམ་བུ་གསར་པ་བཏོད་ཡོད། སྐྱིད་རོང་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་མཉམ་ལས་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་མགྱོགས་སུ་བཏང་བ་དང་། ཕྱི་ཕྱོགས་ཚོང་དོན་གྱི་ཕྱིར་གཏོང་ནང་འདྲེན་བྱེད་འབོར་བརྟན་དུ་སོང་ནས་འཕེལ་ངོ་བཟང་པོ་མངོན་ཡོད།
         གསུམ།  བོད་སྐྱོར་ལས་དོན་ཟམ་མི་ཆད་པར་ལེགས་སུ་སོང་བ།
         ཀྲུང་དབྱང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་ཁུངས་དང་། ག་སྦྱར་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཞིང་ཆེན་དང་གྲོང་ཁྱེར། ཀྲུང་དབྱང་གི་ཁེ་ལས་བཅས་དང་རང་འགུལ་ངང་འབྲེལ་གཏུག་མཐུན་སྦྱོར་ཧུར་ཐག་བྱས་ཤིང་། ག་སྦྱར་བོད་སྐྱོར་ལས་དོན་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཁག་38འཚོཌ་ནས་རྣམ་གྲངས་1144དང་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་253དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ་འཆར་འགོད་ནང་མེད་པའི་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་55མང་དུ་བཏང་ཡོད། བོད་སྐྱོར་མ་དངུལ་གྱི་80%གཞི་རིམ་དང་དམངས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཐོག་གཏོང་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་38.3བཏང་ནས་རྣམ་གྲངས་433ལེགས་སྒྲུབ་བྱས་ཡོད། དུས་ཁག་བརྒྱད་པའི་ཕུལ་བྱུང་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པ་དང་ཆེད་ལས་ལག་རྩལ་མི་སྣ་1562བོད་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་པར་ཡོང་ནས་རང་ལྗོངས་ཀྱི་བསྒྱུར་འཕེལ་བརྟན་གསུམ་ལ་སྒུལ་ཤུགས་སྟོབས་ཆེན་བསྣན་ཡོད། ཀླུ་ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཡུལ་སྐོར་གྲོང་རྡལ་ཆུང་གྲས་དེ་འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་སྐོར་དམིགས་སའི་མཚོན་རྟགས་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བ་དང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་མཉམ་ལས་གོང་འཕེལ་གཏོང་བའི་དཔེ་མཚོན་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།
         བཞི།  དངུལ་རྩས་རྒྱབ་སྐུལ་བྱེད་ཤུགས་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཆེ་རུ་སོང་བ།
         ལོ་བཞིའི་རིང་། ང་ཚོས་དངུལ་རྩས་རྒྱབ་སྐུལ་བྱེད་པའི་ཐབས་ཇུས་ཤུགས་ཆེ་སྤེལ་ཏེ་མ་དངུལ་བསྡུ་རྒྱུག་ལམ་སྲོལ་གསར་གཏོད་བྱས་པས། དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་འཕེལ་གཏོང་བར་དངུལ་རྩའི་འདེགས་སྐྱོར་ནུས་པ་དེ་བས་མངོན་གསལ་དོད་དུ་སོང་ཞིང་། དངུལ་རྩའི་ལས་རིགས་ཀྱི་འཕར་ཐང་སྒོར་དུང་ཕྱུར་100ཟིན་ནས་46%འཕར་བ་དང་། དེས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་སྤྱིའི་རིན་ཐང་ནང་9%བཟུང་ཡོད། ལོ་མཇུག་ཏུ་དངུལ་བུན་ཁག་གི་ལྷག་གྲངས་སྒོར་དུང་ཕྱུར་3000ལས་བརྒལ་ནས་43.5%འཕར་བ་དང་། ཁེ་ལས་འབྲིང་ཆུང་ཕྲན་གསུམ་དང་ཞིང་འབྲེལ་གྱི་དངུལ་བུན་ལྡབ་ཉིས་སྒྱུར་འཕར་ཡོད། དངུལ་རྩའི་ཚན་པ་ཟམ་མི་ཆད་པར་སྟོབས་ཆེར་སོང་ཞིང་། ལྗོངས་ཡོངས་སུ་དངུལ་ཁང་ལས་རིགས་ཀྱི་ཚན་པ་ཁག་679དང་རིམ་པ་ཁག་གི་འགན་བཅོལ་ཚན་པ་62ཟིན་པ་དང་། ས་གནས་རྒྱུ་ནོར་འགན་བཅོལ་ཀུང་སི་ཐོག་མ་དང་དངུལ་རྩའི་རྒྱུ་ནོར་དོ་དམ་ཀུང་སི་ཐོག་མ་བཙུགས་ཡོད། མ་རྩའི་ཁྲོམ་ར་གོང་འཕེལ་འགྲོ་རྒྱུར་འགག་སྒྲོལ་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞིང་། ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་བུན་འཛིན་སྒོར་དུང་ཕྱུར་15.8ཐོག་མར་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་པ་དང་། ཀའོ་ཀྲེང་དམངས་སྤྱོད་འབར་རྫས་ཐོན་སྐྱེད་སོགས་ཁེ་ལས་3ཁྲོམ་འགྲེམས་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་བ། རྐང་Aཁྲོམ་འགྲེམས་ཀུང་སི་14ཡི་ཁྲོམ་ཐང་སྒོར་དུང་ཕྱུར་1500བརྒལ་ཡོད། འགན་བཅོལ་ལས་རིགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་སྐྱོང་གསབ་ནུས་པ་ཆེ་རུ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་སོང་ཡོད།
          བཞི་པ།  མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པར་རྣམ་པ་གསར་པ་ཐོན་པ།
          གཅིག  མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་དེ་བས་སྲ་བརྟན་དུ་བཏང་བ།
          མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་གཏོད་པའི་བྱེད་སྒོ་རྒྱ་ཁྱབ་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་ཏེ་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་སློབ་གསོ་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལྟེ་བའི་རིན་ཐང་ལྟ་བའི་སློབ་གསོ་དེ་སློབ་གྲྭ་དང་། དགོན་སྡེ། གྲོང་གསེབ། སྡེ་ཁུལ། ཁེ་ལས། ལས་ཁུངས། དམག་སྒར་བཅས་ནང་ཤུགས་ཆེ་སྤེལ་བ་དང་། མི་རིགས་ཁག་དབར་འགྲོ་འོང་དང་། སྤེལ་རེས། མཉམ་འདྲེས་བཅས་བྱེད་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེ་བཏང་ནས“མོས་སེམས་ལྔ”དང་“ཁ་འབྲལ་དུ་མི་རུང་བ་གསུམ”གྱི་བསམ་བློ་མི་སེམས་སུ་དེ་བས་གཏིང་ཟབ་ཟུག་ཡོད། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་། ས་གནས། རྫོང་བཅས་ཀྱི་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་གྱི་གཟེངས་བསྟོད་ཚོགས་ཆེན་འཚོགས་ནས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱིས་སྔོན་ཐོན་མཉམ་སྡེབ་150དང་སྔོན་ཐོན་མི་སྒེར་210ལ་གཟེངས་བསྟོད་བྱས་ཡོད། སྒོར་དུང་ཕྱུར་6.2བཏང་སྟེ་མཐའ་དར་དམངས་ཕྱུག་གི་རྣམ་གྲངས་304ལག་བསྟར་བྱས་ནས་མི་འབོར་ཅུང་ཉུང་བའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་འདུས་སྡོད་ཁུལ་གོང་འཕེལ་ཇེ་མགྱོགས་སུ་བཏང་ཡོད། མི་རིགས་ཁག་ཐུན་མོང་ཐོག་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་དང་ཐུན་མོང་ཐོག་དར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་འགྲོ་བའི་རྣམ་པ་བཟང་པོ་སྲ་བརྟན་གོང་འཕེལ་བཏང་ཡོད།
           གཉིས།  ཆོས་ལུགས་འཆམ་མཐུན་ལམ་ལྷོངས་བྱུང་བ།
           ཏང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་གྱི་གཞི་རྩའི་མཛད་ཕྱོགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ནས་ཆོས་དད་རང་མོས་སྲིད་ཇུས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱས་པ་དང་། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ཁྲིམས་ལྟར་དོ་དམ་བྱས་ཐོག དགོན་སྡེའི་དོ་དམ་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་གསར་གཏོད་བྱས་ཏེ་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཆོས་ལུགས་སྒྲིག་ལམ་སྲུང་སྐྱོང་ནུས་ལྡན་བྱས་པ་དང་། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་འཚམ་མཐུན་ཡོང་བར་ཁྲིད་སྟོན་ཧུར་ཐག་བྱས་ཡོད། དགོན་སྡེ་དང་གྲྭ་བཙུན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་སྲིད་ཇུས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་པ་དང་དགོན་སྡེའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་ཟམ་མི་ཆད་པར་ལེགས་སུ་བཏང་ཡོད། ཞི་མཐུན་དཔེ་བཟང་གི་དགོན་སྡེ་དང་རྒྱལ་གཅེས་ཁྲིམས་སྲུང་གི་སྔོན་ཐོན་གྲྭ་བཙུན་དཔྱད་འདེམས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་གཏིང་ཟབ་སྤེལ་ཡོད། པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གཅིག་པ་ཁྲི་གསོལ་ཞུས་ནས་ལོ་20འཁོར་བའི་དགའ་སྟོན་རྟེན་འབྲེལ་དང་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་གྱི་བཀའ་ཆོས་གནང་བ་སོགས་ཆོས་ལུགས་བསྟན་དོན་བྱེད་སྒོ་ཆེ་གྲས་ཁག་བདེ་འཇགས་སྒྲིག་ལྡན་ངང་སྤེལ་ཡོད། རྒྱ་ཆེའི་གྲྭ་བཙུན་གྱི་རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་དང་སྒྲིག་བཀུར་ཁྲིམས་སྲུང་གི་འདུ་ཤེས་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་ཆེ་རུ་སོང་ཞིང་། ཆོས་ལུཌ་འཆམ་མཐུན་དང་། བསྟན་དོན་ལམ་ལྷོངས། དགོན་སྡེ་ཞི་མཐུན་བཅས་བྱུང་ཡོད།
           གསུམ།  སྤྱི་ཚོགས་རྒྱུན་མཐུད་ནས་ཞི་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་བྱུང་བ།
           དར་ཆ་གསལ་སྟོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཁ་ཕྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཏེ་ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་ཀྱི་ཁ་ཕྲལ་གཏོར་བཤིག་གི་བྱེད་སྤྱོད་རིགས་ལ་རྡུང་རྡེག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བཏང་ཡོད། བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་ཐབས་ཁག་བཅུ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་མཐའ་ཡོངས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་བདེ་འཇགས་འགོག་ཟོན་ལྟ་འདོམས་བྱེད་པའི་མ་ལག་འཛུགས་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་ནུས་ལྡན་བཏང་ཡོད། དངོས་ཡོད་མི་འབོར་ལ་དོ་དམ་དང་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པའི་ཆུ་ཚད་སྔར་བས་མཐོ་རུ་སོང་ཡོད། གསར་དར་སྨྱན་སྦྱོར་གྱི་དོ་དམ་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཚད་ལྡན་དུ་བཏང་ཡོད། བཟའ་བཅའ་དང་སྨན་རྫས་ལ་ལྟ་འདོམས་བྱེད་ཤུགས་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད། བདེ་འཇགས་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་པའི་གནས་བབ་བརྟན་ཐོག་ཡར་འཕེལ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། འགལ་བ་དང་རྩོད་རྙོག་རྩད་བཤེར་འདུམ་སེལ་འཚམ་པོ་བྱས་པ་དང་། གོང་འཕེལ་གྱི་ཁོར་ཡུག་ཆེད་དོན་བཅོས་སྐྱོང་བྱས་ཏེ་རྣམ་གྲངས་གལ་ཆེའི་འཛུགས་སྐྲུན་ཐད་ལས་འཛོལ་གཅིག་ཀྱང་ཐོན་མེད་པ་དང་། ས་ཆ་བསྡུ་སྤྱོད་དང་སྡོད་ཁང་བཤིག་སྤོའི་ཐད་གོང་ལ་ཞུ་འབུལ་བྱེད་རིགས་གཅིག་ཀྱང་བྱུང་མེད། ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་སྲིད་གཞུང་འཛུགས་སྐྱོང་བྱས་པར་ཕན་འབྲས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཐོབ་པ་དང་ཁྲིམས་བཞིན་སྲིད་འཛིན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཆེ་རུ་སོང་ཡོད། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དུས་བབ་རྒྱུན་མཐུད་ཞི་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་གི་དུས་མཚམས་གསར་པར་སླེབས་ཡོད།
             ལྔ་པ།  ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་དང་ཤེས་ལྡན་པའི་ལས་དོན་ལ་གྲུབ་འབྲས་གསར་པ་ཐོབ་པ།
            གཅིག  ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་བྱེད་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་བརྟན་པོ་བཏང་བ།
            ཚན་རྩལ་ཆེད་དམིགས་རྣམ་གྲངས་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ལག་བསྟར་ཤུགས་ཆེ་བྱས་ཡོད། ཞིང་ལས་ལོ་ཏོག་གི་སྣ་རིགས་གསར་པ་འདེམས་གསོ་བྱས་ཏེ་ནས་དང་འབྲི་གཡག་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཙོ་གནད་ཚོད་ལྟ་ཁང་གི་སྒོ་བྱང་བཀལ་ནས་བཙུགས་པ་དང་། མུའུ་ཁྲི་19ཡི་སོན་རྒྱུའི་ཐོན་ཁུངས་འདེབས་གསོ་རྒྱ་སྐྱེད་རྟེན་གཞི་བཙུགས་ཡོད། བོད་སྨན་ཐོན་ལས་ཀྱི་ཐུན་མོང་རང་བཞིན་གྱི་འགག་རྩའི་ལག་རྩལ་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག་འགག་སྒྲོལ་བྱེད་མགྱོགས་སུ་བཏང་ཡོད། རང་བྱུང་ཚན་རིག་དངོས་མང་བཤམས་སྟོན་ཁང་སྒོ་ཕྱེ་ནས་ལས་གཉེར་བྱེད་འགོ་ཚུགས་ཡོད། ཀུན་གཏོད་བྱ་ཡུལ་5དང་སློབ་ཆེན་སློབ་མའི་བྱ་གཞག་གཏོད་པའི་གསོ་སྐྱོང་རྟེན་གཞི་3བཙུགས་པ་དང་། མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭའི་གསར་གཏོད་དང་བྱ་གཞག་གཏོད་པའི་ལས་སྟེགས་གསར་པ་བཙུགས་ཡོད། ལྷ་སའི་ཚན་རྩལ་གསོ་ཆས་འཛུགས་སྐྲུན་བརྟན་པོའི་ངང་བྱས་པ་དང་། ཀྲུང་ཀོན་ཚུན་ཚན་རྩལ་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་ལས་ཅན་དུ་སྒྱུར་བའི་རྟེན་གཞི་ལྷ་སར་བཙུགས་ཡོད། བོད་ལྗོངས་འགྲེམས་ཚོགས་ཀྱི་གཞོན་ནུའི་གསར་གཏོད་ལས་གཏོད་གོང་འཕེལ་གཏོང་བའི་གླེང་སྟེགས་ཐེངས་དང་པོ་ཚོགས་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞོན་ནུ་མང་པོ་ཞིག“གསར་གཏོད་གཉིས”བྱེད་མཁན་གྱི་གཙོ་རྐང་དུ་གྱུར་ཡོད།
            གཉིས།  ཤེས་ལྡན་པའི་ལས་དོན་ལ་ཤུགས་སྣོན་ཟམ་མི་ཆད་པ་བརྒྱབ་པ།
           ཚོགས་སྒྲིག་རྣམ་པའི་བོད་སྐྱོར་སྨན་དོན་མི་སྣ་དང་དགེ་རྒན་1123མཐའ་མཚམས་སུ་ཡོང་ནས་ལེགས་སྐྱེས་ཕུལ་བ་དང་ཤེས་ལྡན་པའི་བོད་སྐྱོར་ལས་ཀ་བྱེད་སྟངས་གསར་གཏོད་བྱས་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་ཚན་རྩལ་གྱི་སྣེ་ཁྲིད་ཤེས་ལྡན་པའི་གསར་གཏོད་འདེད་སྒུལ་ལྟེ་གནས་བཙུགས་ཤིང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི“མི་ཁྲིའི་འཆར་གཞིའི”ཁོངས་སུ་མི་6དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གསར་གཏོད་སྐུལ་འདེད་ཤེས་ལྡན་པའི་འཆར་གཞིའི་ནང་མི་2བདམས་ཐོན་བྱུང་བ། མི་1ལ་ཧོ་ལེང་ཧོ་ལེ་ཐེབས་རྩའི་ཚན་རིག་ལག་རྩལ་གསར་གཏོད་བྱ་དགའ་ཐོབ་པ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་ལག་རྩལ་གྱི་སྣེ་འདྲེན་པ་23བདམས་གསེས་བྱས་ཡོད། “བོད་ལྗོངས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་གསོ་སྐྱོང”ལས་དོན་ཏན་ཏིག་ངང་སྤེལ་ཡོད། ཆེད་ལས་ལག་རྩལ་མི་སྣའི་རྒྱུན་མཐུད་སློབ་གསོའི་དྲ་རྒྱ་བཙུགས་ཡོད། གཞི་རིམ་ཆེད་ལས་ལག་རྩལ་མི་སྣའི་གོ་གནས་འཁུར་ལེན་གྱི་འོས་ཐོབ་དཔྱད་འབེབས་བྱ་ཐབས་བཏོན་ནས་ཤེས་ལྡན་པ་རིགས་ཁག་གིས་གཞི་རིམ་ལ་ཞབས་ཞུ་དང་ལས་སྒྲུབ་བྱ་གཞག་གཏོད་རྒྱུར་སྐུལ་ལྕག་བཏང་ཡོད།
           དྲུག་པ།  དམངས་འཚོ་ལེགས་བཅོས་དང་གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་ལེགས་སུ་སོང་བ།
          གཅིག  དམངས་འཚོ་འགན་སྲུང་དང་ལེགས་བཅོས་ཤུགས་ཆེ་བྱས་པ།
           གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་རྡལ་གྱི་ལས་ཞུགས་མི་གྲངས་ཁྲི་5ལྷག་ཙམ་གསར་སྣོན་བྱུང་བ་དང་། ཞིང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་ངལ་ནུས་ལྷག་མ་མི་ཐེངས་ཁྲི་110ཁ་སྒྱུར་བྱས་ཡོད། སྤྱི་ཕན་རང་བཞིན་གྱི་ལས་གནས་ཁག་28725ཟིན་པ་དེ་ལོ་བཞིའི་ནང་86%མང་དུ་སོང་ཡོད། སྤྱི་ཚོགས་འགན་སྲུང་མ་ལག་རྩ་བའི་ཆར་གྲུབ་ཟིན་ཞིང་སྤྱི་ཚོགས་འགན་བཅོལ་ཁག་ནང་མི་ཐེངས་ཁྲི་300ཞུགས་ཡོད། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འཐུང་ཆུའི་ཆུ་འགོ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཁག་1000ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་བ་དང་། ནག་ཆུ་དང་མངའ་རིས་ཀྱི་དྲོད་གཏོང་ལས་གྲྭ་ལེགས་འགྲུབ་ཟིན་ནས་བེད་སྤྱོད་བྱས་པ། འགན་སྲུང་རང་བཞིན་གྱི་སྡོད་ཁང་ཚང་སྒྲིག་ཁྲི་3.4བསྐྲུན་ཟིན་པ་བཅས་བྱུང་ཡོད། “4·25”ས་ཡོམ་གནོད་འཚེའི་རྗེས་ཀྱི་སླར་གསོ་བསྐྱར་བསྐྲུན་བྱེད་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་ཏན་ཏིག་བཏང་སྟེ་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་33.7བཏང་ཡོད།
          གཉིས།  སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བྱ་གཞག་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཡར་རྒྱས་བྱུང་བ།
          སློབ་གསོའི་བྱ་གཞག་དམིགས་བཀར་གོང་འཕེལ་བཏང་ཞིང་། སྐད་གཉིས་བུ་བཅོལ་ཁང་442གསར་རྒྱག་བྱས་པ་དང་། རྨང་གཞིའི་སློབ་གསོའི་སློབ་གྲྭ་234བཟོ་བཅོས་རྒྱ་སྐྱེད་བཏང་ཡོད། རྫོང་ཁག་16ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འགན་བབས་སློབ་གསོ་དོ་སྙོམས་གོང་འཕེལ་གཏོང་བའི་ཚོད་སྐོར་ཀྱི་ཞིབ་བཤེར་རྩིས་ལེན་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཡོད། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་དགེ་རྒན་གསོ་སྐྱོང་གི“ལས་གཞི་ཆེན་པོ་ལྔ”སྤེལ་ཡོད། ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་བུ་ཕྲུག་མཐོ་རྒྱུགས་བཏང་ནས་སློབ་ཆེན་དུ་ཚུད་ཚད་75.4%ཟིན་ཡོད།འཕྲོད་བསྟེན་བྱ་གཞག་གོང་འཕེལ་མྱུར་པོ་བྱུང་ཞིང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་སྦྲུམ་མ་དང་བྱིས་པའི་སྨན་ཁང་སྐྲུན་འགོ་བཙུགས་པ་དང་། གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་མི་དམངས་སྨན་ཁང་གི་ཁུལ་གསར་འཛུགས་སྐྲུན་ལེགས་འགྲུབ་ཟིན་ཡོད། ནག་ཆུའི་ནུབ་རྒྱུད་སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་ལྟེ་གནས་དཔལ་མགོན་རྫོང་དུ་སྐྲུན་ཡོད། རྫོང་རིམ་པའི་སྨན་རྩིས་ཁང་10གསར་རྒྱག་བྱས་པ། ཤང་གྲོང་སྨན་བཅོས་ཁང་ལ་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་སྨན་རྫས་ཁྱབ་ཚད་89%ཟིན་པ་དང་སྦྲུམ་མ་སྨན་ཁང་དུ་བསྡད་ནས་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་ཚད་92%ཟིན་ཡོད། དམངས་ཡོངས་ཀྱི་ལུས་སྦྱོང་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་ལུས་རྩལ་བྱེད་སྒོ་ཤུགས་ཆེ་སྤེལ་ཡོད།
           གསུམ།  དབུལ་གྲོལ་འགག་སྒྲོལ་ཐད་ཐོག་མའི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པ།
          མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་85.2གཅིག་གྱུར་སྒྲིལ་སྤྱོད་བྱས་ནས་གསོག་ཐེབས་ཕན་སྒྱུར་དང་འཕར་འབོར་སྤྱོད་མཁས་བྱས་པ་དང་། གཙོ་གནད་འབུར་ཐོན་དང་དབུལ་སྐྱོར་གནད་འཕིཌ་བྱས་ཡོད། གནས་སྤོས་དབུལ་སྐྱོར་བཀོད་སྒྲིག་བྱ་ཡུལ་ཁག་376འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་འགོ་བཙུཌ་པ་དང་མི་གྲངས་ཁྲི་7.7དབུལ་སྐྱོར་གནས་སྤོས་ཟིན་ཡོད། མི་གྲངས་ཁྲི་4.9ལ་ཁ་ཕྱོགས་གཏན་འཁེལ་གྱི་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲས་པ་དང་མི་ཁྲི་3.4ཁ་སྒྱུར་ལས་ཞུགས་ཐུབ་ཡོད། འབྱུང་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་གནས་ཁག་ཁྲི་50བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ཡོད། དབུལ་སྐྱོར་གསར་སྤེལ་སྲིད་ཇུས་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡོང་འབབ་དམའ་ཤོས་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་སྦྲེལ་མཐུད་ནུས་ལྡན་བྱས་ཡོད། ཆུ་གློག་ལམ་འཕྲིན་དྲ་རྒྱ་དང་ཚན་སློབ་རིག་འཕྲོད་འགན་སྲུང་བཅས“ལེགས་གཏོང་བཅུའི”ལས་གཞི་ལག་བསྟར་བྱས་ཡོད། རྫོང་（ཆུད）10དང་དབུལ་ཕོངས་གྲོང་ཚོ་1008ཀྱི་དབུལ་པོའི་ཞྭ་མོ་འབུད་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་ཚང་བ་དང་། དབུལ་ཕོངས་མི་གྲངས་ཁྲི་13དབུལ་གྲོལ་གནད་འཕིཌ་བྱུང་ཡོད།
           བདུན་པ།  འདས་པའི་ལོ་བཞིའི་རིང་གི་ཉམས་མྱོང་བཟང་པོ།
           རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཟླ་1ཚེས་10ཉིན་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་སྐབས་བཅུ་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ལྔ་པའི་ཐོག་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སྒྲོན་གནང་སྐབས་གསུངས་དོན། རང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ཏང་གི་བོད་སྐྱོང་མཛད་ཇུས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱས་པ་དང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་འཕེལ་གཏོང་བའི་དུས་མཚམས་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ངང་སྟངས་འཛིན་བྱས་ཐོག རྒྱུན་རྣམ་གསར་པ་དང་འཚམ་ཞིང་དེར་སྟངས་འཛིན་ཁྲིད་སྟོན་བྱས་ཏེ“663”གྱི་གོང་འཕེལ་བསམ་གཞི་གསར་གཏོད་ལག་བསྟར་བྱས་ནས་འགན་འཁུར་ཕོད་ལ་རང་འགུལ་ལས་སྒྲུབ་བྱེད་པ་དང་། དམ་པ་དོན་གཉེར་དང་ཤུགས་འདོན་གནད་འཕིགས་བྱས་ཏེ་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་འཕེལ་འགྲོ་བའི་མྱུར་ལམ་ཐོག་བསྐྱོད་ཡོད། འདས་པའི་ལོ་བཞིའི་རིང་། གསར་གཏོད་གོང་འཕེལ་གཏོང་བའི་དཀའ་སྤྱད་འབད་འཐབ་དང་དོན་གཉེར་བོད་དར་གྱི་ལག་ལེན་དངོས་བྱས་པ་བརྒྱུད་ང་ཚོར་མྱོང་ཚོར་ཟབ་མོ་བྱུང་བ་གཤམ་གསལ།
            གཅིག  བརྟན་ལྷིང་ནི་འགན་འཁྲི་ཨང་དང་པོ་ཡིན།
           བོད་ཀྱི་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མེས་རྒྱལ་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར་དང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་དང་། མཐའ་སྲུང་སྲ་བརྟན་དང་མི་དམངས་བདེ་འཁོད་ལས་བརྩོན་ཡོང་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་རྩ་བའི་ཁེ་ཕན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་བཅས་ཡིན། ང་ཚོས་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ལྡོག་མེད་ཀྱི་ལས་འགན་དང་འགན་འཁྲི་ཨང་དང་པོར་བརྩིས་ཏེ་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་གི་བྱ་ཐབས་ཁག་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་དང་བཅོས་སྐྱོང་ནུས་པ་དེང་རབས་ཅན་དུ་སྐུལ་སྤེལ་བཏང་སྟེ་སྤྱི་ཚོགས་དུས་བབ་རྒྱུན་མཐུད་ནས་ཞི་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་ཡོང་བ་བྱས་ཡོད། ཞི་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་གི་རྣམ་པ་བཟང་པོ་དེ་འདྲ་ཞིག་བྱུང་བར་བརྟེན་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཡར་ཐོན། དམངས་འཚོ་ལེགས་བཅོས། འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་སྐྲུན་རྒྱུ་བཅས་ལ་གཞི་ནས་འགན་སྲུང་སྟོབས་ལྡན་ཞིག་བྱུང་ཡོད། བརྟན་ལྷིང་ཨང་དང་པོར་འཛིན་པ་དང་བརྟན་ཐོག་ཡར་ཐོན་ཡོང་བ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་བོད་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་འཕེལ་གཏོང་བའི་ལས་དོན་ཁག་ཡག་པོ་སྒྲུབ་རྒྱུའི་རྩ་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ལ། བོད་ཀྱི་བྱ་གཞག་ཁག་གོང་འཕེལ་གཏོང་བའི་བརྟག་ཐབས་སྨྲ་བ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།
            གཉིས།  གོང་འཕེལ་ནི་ལས་འགན་ཨང་དང་པོ་ཡིན།
            གོང་འཕེལ་གྱི་ཧེ་བག་ཆུང་དུ་བཏང་ནས་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རྗེས་ཟིན་པ་བྱེད་དགོས་ན་གོང་འཕེལ་མགྱོ གས་པོ་གཏོང་རྒྱུར་བརྟེན་དགོས། ང་ཚོས་ཀྲུང་དབྱང་ནས་མ་རྩ་བརྩོན་ལེན་ཧུར་ཐག་བྱེད་པ་དང་། ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གི་སྒོ་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མ་འཇོག་དང་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་མ་འཇོག་སྐུལ་སློང་བྱས་ཏེ་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་དང་ཐོན་ལས་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེ་བཏང་ནས་གོང་འཕེལ་གྱི་གཅུར་འགག་སེལ་བ་དང་། ཐོན་ལས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་པ། གོང་འཕེལ་གྱི་སྤུས་ཚད་ལེགས་སུ་གཏོང་བ། ནང་ངོས་ཀྱི་འགུལ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཡོད། གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུ་ནི་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་མཐའ་དག་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་རྨང་གཞི་དང་འགག་རྩ་ཡིན་པའི་བསམ་བློ་བརྟན་པོར་བཙུགས་ན་གཞི་ནས་ཆད་སྐྱོན་གསབ་ཐུབ་པ་དང་། དབུལ་སྒྲོལ་འགག་གྲོལ་དམག་འཐབ་ལ་རྒྱལ་ཁ་བླངས་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་ཞི་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་དང་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་སྐྲུན་རྒྱུར་དངོས་པོའི་རྨང་གཞི་སྲ་བརྟན་ཞིག་འདིང་ཐུབ་རྒྱུ་རེད།
             གསུམ།  དམངས་འཚོ་ནི་ཕྱོགས་སྟོན་ཨང་དང་པོ་ཡིན།
             མི་དམངས་ཀྱིས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་འཚོ་བར་རེ་སྨོན་བྱེད་པ་ནི་ང་ཚོའི་འབད་འཐབ་དམིགས་ཚད་ཡིན། ང་ཚོས་སྲིད་གཞུང་གིས་འཚོ་བ་སྐྱེལ་མཁས་པོ་དང་མང་ཚོགས་ཀྱིས་འཚོ་བ་སྐྱིད་པོ་སྐྱེལ་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ནས་ལོ་ལྟར་70%ཡན་གྱི་འབྱོར་སྟོབས་དེ་དམངས་འཚོར་བཏང་བས་ལོ་བཞིའི་ནང་ལྡབ་ཉིས་སྒྱུར་འཕར་ཡོད། ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་དམངས་འཚོའི་བྱ་བ་དངོས་ཡག་པོ་བསྒྲུབས་ནས་ལོ་བཅོ་ལྔའི་རིང་སློབ་ཡོན་མི་བསྡུ་བའི་སློབ་གསོ་སྔོན་དུ་སྤེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་དང་། “གཅིག་སྡུད་གཉིས”སྔོན་དུ་མངོན་གྱུར་བྱུང་བ། གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་མིའི་གཞི་རྩའི་རྒན་གསོའི་འགན་བཅོལ་སྔོན་ལ་དོ་སྙོམས་ཅན་དུ་སྒྱུར་ཐུབ་པ་བཅས་བྱུང་སྟེ་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་ཀྱི་ཐོབ་སེམས་དང་བདེ་སྐྱིད་ཚོར་སེམས་སྔར་བས་ཆེ་རུ་སོང་ཡོད། དམངས་འཚོ་ལེགས་བཅོས་དང་མི་སེམས་གཅིག་སྒྲིལ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་འཕེལ་གཏོང་བའི་ཐོག་མའི་དམིགས་ས་དང་དོན་ལ་བབས་སར་བརྩི་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ནས་གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་ཆུ་ཚད་ཟམ་མི་ཆད་པར་གོང་མཐོར་གཏོང་བ་དང་། སློབ་གསོའི་ཆད་སྐྱོན་གསབ་པ། སྨན་པ་དང་སྨན་དཀོན་པའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་པ། སྤྱི་ཚོགས་འགན་སྲུང་གི་བདེ་འཇགས་དྲ་རྒྱ་བརྟན་པོ་བཟོ་བ་བཅས་བྱས་ན་གཞི་ནས་མི་རིགས་ཁག་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བ་དེ་བས་བདེ་སྐྱིད་ཡོང་རྒྱུར་འགན་སྲུང་བྱེད་ཐུབ་ལ། བོད་ཀྱི་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་ཀྱི་བློ་ཁ་དེ་རང་རེའི་རླབས་ཆེན་གྱི་ཏང་དང་རླབས་ཆེན་གྱི་མེས་རྒྱལ་ལ་དེ་བས་ཕྱོགས་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་རྒྱུ་རེད།
           བཞི།  འབྱུང་ཁམས་ནི་དམར་ཐིག་ཨང་དང་པོ་ཡིན།
           སྔོ་བསངས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་དང་། བརྗིད་ཆགས་ཀྱི་གངས་རི། དྭངས་གཙང་གི་མཁའ་རླུང་། དྭངས་བསིལ་གྱི་ཆུ་བོ་བཅས་ནི་ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་ངོ་མཚར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་མིང་བྱང་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་མི་དམངས་ཀྱི་འཚོ་བའི་སྤུས་ཚད་ལེགས་སུ་འགྲོ་བའི་གཞི་རྟེན་ཞིག་དང་། དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་དང་དམངས་འཚོ་ལེགས་བཅོས་བྱེད་པའི་ཟུང་འབྲེལ་བྱེད་ས་ཞིག ནམ་ཡང་རྒྱུན་མཐུད་གོང་འཕེལ་གཏོང་བའི་འདེགས་སྐྱོར་གལ་ཆེན་ཞིག་བཅས་སུ་གྱུར་ཡོད། ང་ཚོས་དམར་ཐིག་གི་འདུ་ཤེས་དང་མཐའ་ཚད་འཛིན་སེམས་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཟབ་ཏུ་བཏང་ཐོག རྣམ་འགྱུར་ཐག་ཆོད་པོ་དང་། ལམ་ལུགས་ནན་པོ། བྱ་ཐབས་ནུས་ལྡན་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ནས་འབྱུང་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱས་ཡོད། “རི་ཆུ་སྔོ་དྭངས་གསེར་དངུལ་རི་ལས་ལྷག་པ་དང་། འཁྱགས་རོམ་གངས་རི་ཡང་གསེར་དངུལ་རི་ལས་ལྷག་པའི”འདུ་ཤེས་བརྟན་པོ་བཙུགས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འབྱུང་ཁམས་བདེ་འཇགས་སྲུང་བཅད་བརྟན་པོ་བཟོ་བའི་སྲོག་ཤིང་འགན་འཁྲི་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་གངས་ལྗོངས་ས་མཐོའི་རི་ཆུ་ཀླུང་གསུམ་དང་རྩྭ་རྩི་ཤིང་ཐམས་ཅད་སྲུང་སྐྱོབ་ཡག་པོ་བྱས་ཚེ་གཞི་ནས་འབྱུང་ཁམས་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་ལེགས་ཆ་ཆེ་ཤོས་འདོན་སྤེལ་ཐུབ་པ་དང་། གཞི་ནས་འབྱུང་ཁམས་ཁྱད་ཡོན་གྱི་མི་མངོན་པའི་ནུས་པ་ཆེ་ཤོས་སྔོག་འདོན་ཐུབ་པ། གཞི་ནས་འབྱུང་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱས་པའི་རིན་ཐང་ཆེ་ཤོས་མངོན་ཐུབ་རྒྱུ་བཅས་རེད། བོད་ལྗོངས་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར་ལས་དྲངས།